«Našaj Nivie» stała viadoma adrazu pra niekalki historyj, kali žycharoŭ Centralnaha rajona Minska zatrymlivali za toje, što ŭ ich visić na bałkonie nacyjanalny ściah. Adzin mužčyna ŭžo navat asudžany na sutki: za «masavaje mierapryjemstva — pikietavańnie šlacham raźmiaščeńnia ściaha». Inšyja čakajuć sudoŭ.
«My žyviom u Viaśniancy, na vulicy Lesi Ukrainki. Ściah sa žniŭnia visieŭ na bałkonie: standartnaha pamieru, mietr sorak na siemdziasiat santymietraŭ, — raskazvaje minčanka Taćciana Kotava. — A ŭčora da nas pryjšli.
Što dakładna adbyłosia, ja nie viedaju — mianie nie było doma, u kvatery zastaŭsia moj 18-hadovy syn Andrej.
Andrej Kotaŭ
Viedaju tolki pierakaz padziej sa słoŭ susiedziaŭ. Jany kažuć, što pryjšli siłaviki, zapatrabavali źniać ściah. Syn nibyta admoviŭsia — i jaho zabrali».
Andrej byŭ spačatku ŭ Centralnym RUUSie.
«U syna branchijalnaja astma, ja addała milicyjantam leki dla jaho, abiacali pieradać. A siońnia syn užo na Akreścina. Vinavaciać pa 23.34. Pakul nie viedaju, kali adbudziecca sud, — kaža Taćciana. — Ściah tak i zastaŭsia visieć na bałkonie. Pakul ja zdymać jaho nie budu — a tam pahladzim. Mahčyma, paviesim sušycca bializnu».
Dva padobnyja vypadki adbylisia i z žycharami mikrarajona Lebiadziny.
«Učora a 10-j ranicy prykładna pačali hrukać u dźviery. Muž adkryŭ — tam za dźviaryma stajaŭ mužčyna hadoŭ 40, jaki adrazu pasprabavaŭ prarvacca ŭ kvateru. Muž nie daŭ, pačaŭ pytacca, chto jon taki, — raskazvaje Nastaśsia, žycharka Lebiadzinaha. —
Sprava ŭ tym, što moj muž — były śledčy. Jaho zavuć Illa Rokač, pra jaho niaredka pisali. Jon zvolniŭsia hady paŭtary tamu, adrazu paśla Jeŭrapiejskich hulniaŭ.
Illa Rokač
Nu i muž, jak były śledčy, pačaŭ pytacca ŭ našaha «hościa», adkul toj. Toj adkazvaje: z Centralnaha RUUSa. Muž tady kaža: dyk ja raniej pracavaŭ śledčym u Centralnym rajonie, pajšli, maŭlaŭ, u kalidor, usio abhavorym spakojna.
Jany vyjšli. Praz chviliny dźvie viarnulisia, muž skazaŭ mnie, što jaho zabirajuć u RUUS, kab skłaści pratakoł.
Ja spytałasia, za što pratakoł? «Hość» skazaŭ, što za simvoliku na bałkonie.
Ja pačała kazać, što niama ž pastanovy ci zakona, jakija zabaraniajuć hetuju simvoliku. Mužčyna razmaŭlać nie chacieŭ: maŭlaŭ, treba skłaści pratakoł i ŭsio tut.
Muž spytaŭsia: a kali ja zaraz zdymu ściah? Adkaz byŭ: usio adno pajedziem u RUUS».
Anastasija źniała, jak zabirajuć jaje muža
Illu vyvieli ŭ dvor. «Padjechaŭ «bobik», muža zabrali. A mužčyna, jaki da nas łamiŭsia, nie sieŭ u mašynu, a pajšoŭ u bok inšaha doma, — zhadvaje Nastaśsia. —
Muž praź dźvie hadziny pazvaniŭ i skazaŭ, što jon u Centralnym RUUSie. Ja znajšła jamu advakata, ale advakat byŭ u adzialeńni piać hadzin — i tak i nie zmoh ubačyć Illu. Čamu — ja nie viedaju, advakat taksama.
Uviečary ja šukała Illu hadzinami, zvaniła ŭ RUUS, tam kazali, što jaho niama, i raili šukać na Akreścina. Ale na Akreścina adkazvali, što jaho i tut niama. U vyniku, kali ŭbačyli imia muža ŭ śpisach vałancioraŭ, tolki tady milicyjanty ŭ Centralnym RUUSie pryznali, što jon jašče ŭ ich. Skazali, što na muža skłali pratakoł pa artykule 23.34.
Siońnia pošuki paŭtarylisia. Ja zmahła daviedacca, što muž na Akreścina tolki paśla taho, jak napisała zajavu ab źniknieńni čałavieka. Ciapier Illa pad vartaj, čakaje suda».
Anastasija kaža, što sud nad Illom Rokačam budzie siońnia, 1 śniežnia.
«A ściah na bałkonie ja pakul pakinuła visieć. Zdymać nie płanuju», — kaža dziaŭčyna.
I jašče adna historyja ź Lebiadzinaha, jakaja skončyłasia pratakołam «za masavy pikiet» i 7 sutkami źniavoleńnia. Ale tut da ludziej pryjšli praź ściah, jaki ŭžo navat nie visieŭ u kvatery.
«Ranicaj u niadzielu mnie pazvanili sa schavanaha numara, kažuć: heta milicyja, pryjdzicie ŭ Centralnaje RUUS pisać tłumačalnuju, u vas ściah na bałkonie. Ja adkazvaju: niama ściaha, nie pajdu. Muž zabraŭ słuchaŭku, kaža im: na jakoj padstavie da vas iści, ja nie viedaju, z kim razmaŭlaju. Kali vam treba — sami prychodźcie, pakazvajcie dakumienty, što vy sapraŭdy miiłcyja.
Nu i praz hadzinu da nas pryjšli, — raskazvaje Lidzija Kabanava. — U nas zvyčajna dźviery adčynienyja — i prosta troje zajšli biez zaprašeńnia adrazu ŭ kvateru. Byli ŭ milicejskaj formie, ale paśviedčańni nie pakazali. Napałochali małodšaje dzicia, jano chavałasia za kanapaj ad ich.
I adzin ź milicyjantaŭ kaža: vaš muž ździejśniŭ złačynstva!
Na heta ja adkazvaju: dyk vy kožny dzień ich ździajśniajecie — i chodzicie na voli!»
Lidzija kaža, što milicyjanty pakazali fota bałkona jaje kvatery — maŭlaŭ, na im visić ściah.
«A my ściah źniali ŭžo tydzień tamu — da nas prychodziŭ rabotnik z MNS, paprasiŭ prybrać. Muž skazaŭ: ładna, paśla nazad paviešu. Nu i ruki nie dajšli pakul.
My kažam milicyjantu: dyk ściah nie visić. Jon adkazvaje: treba jechać pisać tłumačalnuju, sami nie pajedziecie, zabiarom prymusova, — raskazvaje Lidzija Kabanava. — Muž sabraŭsia, pajechaŭ u Centralnaje RUUS ź imi. Praź dźvie hadziny mnie pazvanili ź milicyi, paviedamili, što muž zatrymany i jaho paviazuć na Akreścina.
Ja pajšła pieradać jamu rečy i zabrać jaho kurtku. U kišeni kurtki byŭ kašalok, i ŭ im prykładna 500 dalaraŭ i 650 rubloŭ. Dyk kali mnie addali kurtku, u hamancy hrošaj užo nie było. Zamiest ich dźvie papierki. Pieršaja — što na srodki muža nakłali aryšt. Druhaja papierka — pratakoł, što muž «zładziŭ masavy pikiet šlacham vyviešvańnia ściaha na bałkonie».
Ja pračytała — i prosta rahatała z taho pratakoła».
Sud nad mužam Lidzii byŭ 30 listapada. Sudździa Karsiuk pryznaŭ Dźmitryja Kabanava vinavatym pa artykule 23.34 — i mužčyna atrymaŭ 7 sutak.
«Čamu pryjšli mienavita da nas — ja nie viedaju. Muž nie aktyvist, nie palityk, zvyčajny biełarus», — kaža Lidzija Kabanava.
Načalnik Centralnaha RUUS Artur Šachłaj, fota «Minsk-Naviny»
