Maćviej Kuprejčyk padčas intervju. Skryn videa TOK_talk / YouTube
Jak usprymajuć ludzi čałavieka ŭ formie
Maćviej zhadvaje, što kali jon tolki pastupiŭ vučycca ŭ Akademiju MUS, jon hanaryŭsia tym, što nosić formu: «Na pieršym kursie, kali ŭ mianie było zvalnieńnie ŭ horad u formie, ja hanaryŭsia. Heta byŭ 2012 hod.
Vychodziš pa formie ŭ horad i padajecca, što ŭsie na ciabie hladziać. Ty źziaješ, bliščyš. A z druhoha kursa ja pačaŭ chavać formu ŭ pakiet u mahazinie «Akijan» la Akademii. Tam jość jačejki. Ja zachodziŭ u mahazin. U prybiralni pieraapranaŭsia ŭ cyvilnaje i chavaŭ u jačejki formu. Nie viedaju čamu. Soramna było».
Pa słovach mužčyny, padčas vučoby ŭ Akademii MUS u jaho była dziaŭčyna, «jakaja da hetaha staviłasia absalutna roŭna. Jość forma, niama. Zusim nie važna. Hałoŭnaje, jaki čałaviek».
Ci byvajuć słužbovyja ramany ŭ milicyi
Na pytańnie ab słužbovych ramanach u milicyi Maćviej adkazvaje:
«Heta kiepskaja rysa milicyi. Tam nie toje, što słužbovyja ramany. Šmat što zdarajecca, kali ludzi znachodziacca razam na dziažurstvie. Šmat zdarajecca. Heta takoje sabie… Vielmi časta zdarajucca vielmi cikavyja rečy. Ja ŭ takich udziełu nie braŭ, kali što».
Ale padrabiaznaściaŭ Kuprejčyk nie staŭ raspaviadać.
Pra zarobki
Maćviej Kuprejčyk zhadvaje, što jaho zarobak na pačatku pracy ŭ milicyi składaŭ 1100 rubloŭ. A apošni zarobak pierad zvalnieńniem praz try hady skłaŭ 1162 rubli. Adnosna zarobku ŭ «Biełpole» mužčyna zaŭvažaje:
«Ja b nie nazvaŭ heta zarobkam. Heta hrošy na toje, kab chapiła na arendu žylla i kupić niešta pajeści. Heta kala tysiačy dalaraŭ», — kaža Kuprejčyk.
Na hety momant, pa słovach mužčyny, «Biełpoł» zarehistravaŭ fond i viadzie pošuk finansavańnia. «U nas užo jość peŭnyja damoŭlenaści ź mižnarodnymi partniorami. Jany pahladzieli, čym my zajmajemsia i patrebny peŭny čas dla taho, kab jany acanili našu prapanovu i adkazali, ci zhodnyja. Mahčyma, treba budzie niešta źmianić u finansavańni. Tamu čakajem adkazu».
Pra pieratrusy ŭ svajakoŭ
U 2021 hodzie da babuli Maćvieja Kuprejčyka pryjšli ź pieratrusam, paśla — da maci i da siastry.
Maćviej zhadvaje, što z kanfiskavanaha telefona jaho maci jamu zvaniŭ «toj samy lubimy tavaryš z HUBAZa Vania Tarasik».
«Jany zrabili duraść, dumajučy, što my nie zrabili zapisu. Jany narezali jaho, jak im zručna, i vykłali ŭ sieciva: «Voś Kuprejčyk, zdradnik dla bečebešnikaŭ. Voś jon supracoŭničaje z HUBAZ». Tady my ŭ adkaz na heta vykłali poŭny zapis, dzie ŭsio dobra zrazumieła, chto na čyim baku, i dajucca ŭsie adkazy na pastaŭlenyja pytańni».
Jak zhadvaje Kuprejčyk, zvanok adbyŭsia padčas jaho znachodžańnia ŭ ofisie arhanizacyi: «Vialiki stoł. Uvieś kalektyŭ siadzieŭ za adnym vialikim stałom. I mnie zvanok. A da hetaha chvilin za dvaccać ja atrymaŭ infarmacyju, što maja mama, siastra i babula zatrymanyja. HUBAZ ich na mikraaŭtobusie niekudy źvioz.
I tut z telefona majoj mamy zvanok. Ja razumieju, što heta nie moža być jana. My adrazu ŭklučyli dyktafon. Tam navat, kali prysłuchacca, možna pačuć hołas Aleha Talerčyka, jak jon mnie padkazvaje. A ŭ niekatorych momantach jašče i Ihar Łoban padkazvaje», — zhadvaje Kuprejčyk.
Pa słovach Maćvieja, jon niekalki razoŭ prapanoŭvaŭ svaim baćkam vyjechać, ale jany admovilisia. «U nas ź imi była damova, kali ich usio ž taki zabirajuć, to jany mohuć havaryć pra mianie ŭsio što chočuć, tolki dla taho, kab ich nie «zakryli». Lubyja intervju. Na BT, na ANT, kudy chočacie. Ale jany pavinny razumieć, što ŭsie kantakty z taho momantu buduć całkam abarvanyja, bo baćki buduć pad pastajannym kantrolem. Jany na heta pahadzilisia».
Maćviej Kuprejčyk adznačaje, što ŭ hłybini dušy nie moh pieražyć taho, što da ich mohuć pryjści. I ŭ listapadzie 2022 hoda adbyŭsia adzin ciažki momant. «Da baćkoŭ u čarhovy raz zajavilisia tak zvanyja «supracoŭniki». Jany skazali, što suprać maci zajaŭlenaja kryminalnaja sprava za ŭdzieł u płanie «Pieramoha».
Ale samy cikavy momant u tym, što ŭ majoj mamy nikoli nie stajaŭ telehram na telefonie, jaki patrebny dla taho, kab ustanavić płan «Pieramoha». Nu i jak heta ŭsio patłumačyć? Jany pačali praviarać. Ustalavali sami telehram. Pačali sami hladzieć, pabačyli, što jon absalutna pusty, što ničoha nikoli nie było. Što heta absalutna novy akaŭnt.
Jany zabrali jaje telefon i telefon baćki. Skazali: «Čakajcie. My zaŭtra pryjedziem». U ich złamaŭsia «skrypt», što treba rabić. Ale jany zabrali telefon. Jak tolki jany zjechali, na mianie vyjšaŭ baćka (byŭ telefon, jaki byŭ schavany dla ekstrannaj suviazi).
Jon patłumačyŭ situacyju, i ja zrazumieŭ, što čakać nielha. Jany vyjechali pa peŭnym maršrucie ŭ treciuju krainu. Tam zrabili vizu, jakuju čakali kala čatyroch tydniaŭ. Heta byŭ čas, jak na ihołkach. Mnie daviałosia pazyčać šmat hrošaj, bo bilety vielmi doraha kaštavali. Ciapier jany žyvuć u Polščy».
Pa słovach Maćvieja, siastra z mužam vyjechali raniej: «Siastra taksama narmalna zaśviaciłasia. U jaje charaktar niečym padobny da majho. Jana nie hladzić, chto tam staić pierad taboju. Dla jaje ŭsie roŭnyja i jana tam dziorzka razmaŭlała z HUBAZam. Joj pahražali, što dziaciej zabiaruć. I pieratrus u jaje ŭ kvatery byŭ. Rečy łamali».
Siastra i maci Maćvieja pracavali ŭ škole: «Maci była dastatkova kaštoŭnym supracoŭnikam. I jaje jašče dastatkova doŭha adstojvali i nie chacieli zvalniać. A baćku paśla taho, jak my 20 kastryčnika 2020 hoda publična zajavili, što stvarajem Bajpoł, u studzieni skazali «da pabačeńnia». Ź siastroju heta praciahnułasia miesiacaŭ z vosiem. A maci pracavała da apošniaha».
Pra datyčnaść eks-siłavikoŭ da sistemy
Pa słovach viadučaj Nasty Roŭdy, časta možna padumać, što «eks-siłaviki ŭvohule nie byli datyčnyja da sistemy: «Jany zaŭždy «ŭ biełym palito», hieroi i nie majuć nijakich čornych plamaŭ u bijahrafii. Ci pravilna heta? Tamu što, kali kantaktavać i razmaŭlać ź siłavikami ŭnutry sistemy, ci nie važniej być maksimalna ščyrymi, kab tyja ludzi tam, jakija viedajuć toje, što, moža, my nie viedajem, hladzieli vam u vočy i vieryli vam i chacieli dałučacca, tamu što razumieli, što ŭsio tak, jak vy kažacie, paŭsiul praŭda. I nie było takoha, što vy całkam siabie adarvali ad hetaj sistemy, nibyta vy nikoli nie byli da jaje datyčnyja».
Kuprejčyk na heta adkazaŭ: «Tamu dahetul u «Biełpoła» jość krynicy ŭ Biełarusi. My viedajem, što adbyvajecca ŭ takich miescach. Prosta nie ŭsio možna raskazvać u metach biaśpieki tych ludziej, što tam znachodziacca. Infarmacyja, jak havorycca, maje adlažacca».
Pa słovach byłoha siłavika, «nie moža być tak, kab supracoŭnik, jaki adpracavaŭ u orhanach, uvohule byŭ by ni da čoha nie datyčny».
Pra palityčnuju spravu
Havoračy kankretna pra siabie, Kuprejčyk zaŭvažyŭ, što jamu davali «typu palityčnuju spravu», ale jon jaje śpisaŭ. Jon śćviardžaje, što pamiataje proźvišča i imia čałavieka, na jakoha heta sprava była, i «niachaj padymuć archiŭ i pahladziać».
Zhadvajučy akaličnaści toj spravy, Kuprejčyk raspaviadaje: «Va ŭsich sacyjalnych sietkach čałaviek vystaŭlaŭ karcinki z BČB-ściahami. Na toj momant jon navučaŭsia ŭ EHU i kala piaci hadoŭ nie žyŭ u Biełarusi. Na jaho staroncy ŭ «VKontaktie» byli parnahrafičnyja roliki.
Infarmacyja pryjšła z KDB, što voś taki čałaviek raspaŭsiudžvaje parnahrafiju na terytoryi Biełarusi. Nasamreč tut skład złačynstva — u jaho ŭ adkrytym dostupie na staroncy visiać parnahrafičnyja roliki. Tam byŭ vielmi cikavy rolik. Ale ŭ jaho ŭsiudy było BČB, i dasłaŭ hetuju infarmacyju KDB. Tamu tut usio vidavočna. Ja pajechaŭ u internat. Apytaŭ ludziej, vachciorku. Čałaviek piać hadoŭ nie žyvie. Viarnuŭsia i śpisaŭ materyjały ŭ spravu».
Hladzicie całkam:
Jana zdaŭna nienavidzieła režym
Pačućcie ŭspychnuła ŭ haradzkoj turmie
Kali na dopyt jon vyklikaŭ jaje