220050, MINSK, BY: ciažkaja kałanijalnaja spadčyna 33

U 2008 hodzie Uzbrojenyja Siły Biełarusi adznačali svajo… 90-hodździe. Heta značyć: u pieryjad z 18 pa 23 lutaha 1918 h., kali hałoŭnakamandujučy Zachodniaha frontu Miaśnikoŭ daŭ łataty ŭ Smalensk, a niemcy išli na Mahiloŭ i Połack (dalej iści namieru nie mieli), naradziłasia biełaruskaje vojska.

Nie, skažuć, 23 lutaha naradziłasia Čyrvonaja Armija. Jana spyniła niemcaŭ pad Pskovam i Narvaj.

Usio praściej: nichto niemcaŭ nie spyniaŭ, bo iści na ŭschod dalej za Pskoŭ i Narvu jany nie płanavali. Byłyja niamieckija ŭładańni Kurlandyja, Liflandyja i Estlandyja apynulisia ŭ składzie rajchu — i dastatkova.

Kali stajać na hruncie faktaŭ, a nie mifaŭ, dyk dniom naradžeńnia Raboča-Sialanskaj Čyrvonaj Armii treba ličyć 15 studzienia. Mienavita tady byŭ vydadzieny dekret Savieta Narodnych Kamisaraŭ ab arhanizacyi dobraachvotnaj Raboča-Sialanskaj Čyrvonaj Armii. Inšaja sprava, što iści ŭ hetaje vojska dobraachvotna i rabočyja, i asabliva sialanie nie nadta chacieli. Tolki niamiecki nastup zmusiŭ balšavikoŭ aktyŭna ŭziacca za armiejskaje budaŭnictva. I nie na dobraachvotnaj asnovie.

Ale pry čym tut biełaruskaje vojska?

U pieryjad 1918—1920 hh. Ukraina sapraŭdy mieła armiju (u žniŭni 1920-ha jana, darečy, dapamahła Vojsku Polskamu ździejśnić «cud na Viśle»). Ale našy braty-ŭkraincy viaduć historyju sučasnaj armii nie ad taho času, i navat nie ad času, kali źjavilisia rejestrovyja kazaki, i nie ad času, kali vojska Bahdana Chmialnickaha pieršy raz pieramahło palakaŭ, a ad taho dnia, kali Viarchoŭnaja Rada pryniała zakon ab stvareńni sučasnaj armii sučasnaj Ukrainskaj dziaržavy. Joj, hetaj armii, niama i 20 hod.

Jašče durniej vyhladaje aficyjnaja historyja Pamiežnych vojskaŭ Biełarusi. Ličycca, što jany byli zasnavanyja 28 maja 1918 h. — tady, kali Biełaruś pa Dniapro i Dźvinu zajmali niemcy.

I ŭsio ž rekord hłupstva pabiła aficyjnaja historyja inžyniernych vojskaŭ Biełarusi (nie vojska, a vojskaŭ, byccam ich u nas cełyja dyvizii). Im, hetym vojskam, «spoŭniłasia», dajcie viery, 310 hod (čytajcie «Źviazdu» za 21 studzienia).

Jašče nie było Biełaruskaj armii (joj, jak vy viedajecie, sioleta «spoŭnicca» 93 hady), a inžyniernyja vojski isnavali i praćvitali ŭžo 217 hod. I zasnavaŭ hetyja vojski nie niejki tam Aŭhust Mocny, vialiki kniaź litoŭski, karol polski i kurfiurst saksonski, pad čyim skipietram znachodziłasia ŭsia sučasnaja Biełaruś, a maskoŭski vialiki kniaź Piatro Alaksiejevič (tytułu cara za maskoŭskimi ŭładarami Jeŭropa nie chacieła pryznavać).

…Saŭkovaść, ciažkaja kałanijalnaja spadčyna. Jana ŭžo ŭ šaściznačnaj indeksacyi paštovych adździaleńniaŭ, u naźvie staražytnaj stalicy (polska-rasiejski Navahrudak) i stalicy sučasnaj (polska-rasiejski Minsk) i va ŭviekaviečanym skarocie BY.

Tak i zastajecca tut Byelorussia, Biełoruśsija ź jaje 90-hadovaj armijaj i 310-hadovym inžyniernym vojskam.

Anatol Sidarevič

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna? Pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH