U Bruseli prajšła ekśpiertnaja kanfierencyja pad nazvaj «Transfarmavańnie Biełarusi: šlachi dasiahnieńnia».Ekśpiert Biełaruskaha instytuta stratehičnych daśledavańniaŭ (BISS) Dzianis Mieljancoŭ, raskazvajučy pra ŭražańni ad kanfierencyi, adznačaje ahulny piesimizm što da bližejšaj pierśpiektyvy Biełarusi.
— Heta była nie kanfierencyja, a chutčej ekśpiertnaje mierapryjemstva, usiaho na dźvie paneli, na niekalki hadzin. I razhladalisia dva pytańni: novaja ekanamičnaja situacyja ŭ Biełarusi ŭ suviazi z padpisańniem damoŭlenaściaŭ z Rasijaj i ahulnaja hieapalityčnaja pierśpiektyva, pytańnie, ci znachodzicca Biełaruś pamiž ES i Jeŭrazijskim sajuzam, ci situacyja vybaru ŭžo projdzienaja.
Napeŭna,
ahulnym miescam kanfierencyi možna nazvać piesimizm adnosna najbližejšaj pierśpiektyvy, vyhladaje, što Biełaruś na niekalki hadoŭ zatrymajecca ŭ hetym prajekcie Jeŭrazijskaha sajuza,i Łukašenka znoŭ patrapiŭ u vielmi dobry datacyjny trend.
Druhi momant — heta toje, što pakolki ES praciahvaje stračvać ryčahi svajho ŭpłyvu na Biełaruś, to hałoŭnym dla Brusela ciapier zastajucca sproby transfarmavać biełaruskaje hramadstva i pracavać na karyść pieramienaŭ nie na vysokim palityčnym uzroŭni, a praz upłyŭ na śviadomaść biełarusaŭ, raźvivajučy roznyja prajekty abmienaŭ, vyrašajučy prablemu vizaŭ i h.d.
Kamisar Fiule padkreśliŭ hetuju niemahčymaść ES paŭpłyvać na Biełaruś. Ź jaho vusnaŭ hučała novaja rytoryka, što ES musić pašyrać svoj upłyŭ na biełaruskaje hramadstva i vieści vajnu za rozumy, dušy i sercy biełarusaŭ, a nie tolki pieraciahvać biełaruski režym na jeŭrapiejski bok ci źmianić palityčnuju situacyju ŭ krainie.
— Na minułym tydni z vusnaŭ jeŭrakamisara Fiule hučała abiacańnie, što na hetym tydni jon pradstavić novaje bačańnie, novuju kancepcyju jeŭrapiejskaj palityki adnosna Biełarusi. Toje, što vy pieraličyli, — heta i jość viechi hetaj novaj palityki?
— Vyhladaje, što tak. Nasamreč my byli krychu rasčaravanyja. Sapraŭdy, zahadzia było abvieščana, što kamisar ahučyć novy padychod da Biełarusi, ale, na žal, my ź jaho vystupu nie pačuli ničoha kardynalna novaha, takoha, što b nie było ahučana, prahavorana jeŭrapiejskimi palitykami da hetaha.
Trochi była raźvitaja častka pra mahčymaści ES upłyvać na biełaruskaje hramadtva, pra novyja inicyjatyvy, razhornutyja ŭ miežach ES pry dapamozie hramadzianskaj supolnaści, i supracy z roznymi siektarami biełaruskaha hramadstva. Ale ŭsio roŭna heta nie niešta novaje. To bok kardynalna padychody ŭ palitycy ES nie źmianiajucca, źmianiajucca akcenty i, mahčyma, instrumienty.
— Ci abmiarkoŭvałasia transieŭrapiejskaje supracoŭnictva adnosna Biełarusi, rola ZŠA?
— Nie. Mabyć, tamu, što kanfierencyja była dosyć kamiernaja, pytańni zasiarodžvalisia tolki na ES, i Amieryka zastałasia
— Peŭny čas tamu hrupa amierykanskich palitołahaŭ vystupiła z kanceptam žorstkaj linii adnosna Biełarusi: sankcyi. Hetaja kancepcyja — nie pradmiet dyskusii ŭ Jeŭropie?
— Pytańnie kaardynacyi palityki — pradmiet dyskusii, i jeŭrapiejcy padkreślivajuć, što ich palityka ŭzajemaźviazanaja z amierykanskaj. Ale ŭ ekśpiertnym asiarodździ hetyja dva padychody razvodziacca. Na analityčnych kanfierencyjach hetyja padychody razhladajuć asobna, i sychodziacca, što kaardynacyja hetaja davoli słabaja.
Na hetaj kanfierencyi
lejtmatyvam było toje, što sankcyi kontrpraduktyŭnyja, kali kazać pra mahčymaść transfarmacyi palityčnaj sistemy ŭ Biełarusi, bo jany šturchajuć Biełaruś dalej da Rasii i nie pryvodziać da źmienaŭ unutry Biełarusi. Na kanfierencyi byŭ pryniaty kansensus: što dla ES sankcyi — nie vybar, ich nie abmiarkoŭvajuć, jany naŭrad ci buduć uviedzienyja.I padpisańnie damovaŭ z Rasijaj jaskrava pakazała, da čaho pryvodziać sankcyi, i jeŭrapiejcy zrabili z hetaha vysnovu. Amierykancy — nie. Tut byli roznyja ekśpierty, i jany pryjšli da vysnovy, što dla ES takoj opcyi, jak pašyreńnie ekanamičnych sankcyjaŭ, niama. Mahčyma, jana jość dla amierykancaŭ.
Ekśpiertnaja kanfierencyja «Transfarmavańnie Biełarusi: šlachi dasiahnieńnia», arhanizavanaja supolnymi namahańniami navukovaha centra «Karnehi Jeŭropa», «Ofisa za demakratyčnuju Biełaruś» i Biełaruskaha instytuta stratehičnych daśledavańniaŭ (BISS).
