Na 25 Sakavika ŭ Biełaruś pryjechaŭ vice‑prezydent Eŭraparlamentu Januš Anyškievič. U niadzielu jon adkazaŭ na pytańni karespandenta «Našaj Nivy».
«Naša Niva»: Čamu Vy adhuknulisia na prapanovu Alaksandra Milinkieviča pryjechać u Miensk na Dzień Voli?
Januš Anyškievič: Dla palakaŭ 25 Sakavika — heta nia tolki dzień svabody Biełarusi, hety dzień nam nahadvaje pra padziei 1918 h. u Polščy. My razam ź biełarusami zmahalisia suprać balšavikoŭ. U tyja časy Biełaruś i Polšča byli vielmi padobnyja, ale historyja skłałasia tak, što našy narody pajšli roznymi ściažynami. Tamu hety dzień dla nas maje vialikaje značeńnie. Kaniečnie, ja taksama pryjechaŭ siudy, kab vykazać svaju padtrymku biełaruskaj apazycyi ŭ baraćbie za demakratyju. Heta padtrymka ad ŭsioj Eŭropy.
«NN»: Ci mieli Vy padčas hetaha vizytu niejkija sustrečy z pradstaŭnikami aficyjnaj ułady?
JAA: U maich planach byli tolki sustrečy z apazycyjnymi palitykami. Ja vielmi bajaŭsia, što nie zmahu pryjechać u Biełaruś. Letaś u mianie była sproba pryjechać u Miensk padčas prezydenckich vybaraŭ, ale mianie banalna nie puścili. Tamu zaraz ja nie asabliva afišavaŭ svoj vizyt, kab nie paŭtaryŭsia letašni varyjant.
«NN»: Vy nie bajalisia trapić u Biełarusi za kraty, jak było z byłym pasłom Polščy Maryjušam Maškievičam, jakoha letaś pasadzili na Akreścina na 15 sutak?
JAA: (śmiajecca): Ja nieadnarazova siadzieŭ u turmach padčas vajskovaha stanovišča ŭ Polščy (1981–1989). Tak što dla mianie turma nia jość novym i žachlivym. Chiba turma ŭ Biełarusi była b dla mianie niečym nieviadomym.
«NN»: Ci adčuvajecca, što Biełaruś hatovaja pajści na dyjaloh z Eŭropaj?
JAA: U Eŭrasajuzie, asabliva ŭ Eŭrakamisii, jość takoje adčuvańnie, što ź Biełaruśsiu treba mieć dyjaloh. Prablema ŭ tym, kab hetym dyjaloham nie lehimityzavać biełaruskija ŭłady. Ja miarkuju, što pazycyja Eŭropy ŭ dačynieńni da Biełarusi, musić być padobnaj da kolišnich dačynieńniaŭ miž Eŭropaj i Polščaj časoŭ «Salidarnaści», vynikam hetaha dyjalohu stała pastupovaje źmiakčeńnie kamunistyčnaha režymu ŭ Polščy i jaho dalejšaje padzieńnie. Kali Alaksandar Milinkievič napisaŭ list Łukašenku, to apazycyja prademanstravała svaju hatoŭnaść da dyjalohu. Mianie nie ździviła, što vaš kiraŭnik jašče nie adkazaŭ na list, ale ŭrešcie jon budzie vymušany heta zrabić. Zaraz ža Eŭropa musić najpierš padtrymlivać niezaležnyja hramadzianskija i palityčnyja struktury Biełarusi.
«NN»: Jak Vy ličycie, ci pačalisia ŭ Biełarusi niejkija pracesy pa vykanańni 12 patrabavańniaŭ Eŭrakamisii?
JAA: Pakul niama nijakich prykmietaŭ, što Biełaruś sapraŭdy hatovaja vykanać hetyja punkt. Adnak, ja paru dzion tamu havaryŭ z adnym pradstaŭnikom Eŭrakamisii, dyk jon hladzić na rečy bolš aptymistyčna, jon čakaje źmienaŭ da lepšaha ŭ Biełarusi. Pačakajem — ubačym, ale ja pakul nia baču kankretnych prykładaŭ pazytyŭnych zruchaŭ. Siońniašniaja akcyja apazycyi taksama heta paćviardžaje. Kali b ułada dała b bieź pieraškodaŭ pravieści apazycyi Dzień Voli, to heta byŭ by maleńki krok da niejkich pieraŭtvareńniaŭ, ale jašče niedastatkovy. Najbolš važnym tut by byŭ krok vyzvaleńnia palitviaźniaŭ, ale, na žal, my hetaha nia bačym.
«NN»: Čaho Vy čakali b ad akcyi apazycyi?
JAA: Ja chacieŭ bačyć šmat ludziej, kab ja moh skazać u Eŭropie, što ŭ Biełarusi mocny demakratyčny ruch, što biełarusy chočuć demakratyi i ŭ ich nie apuścilisia ruki. U pryncypie, ja heta ŭbačyŭ.
«NN»: Što treba rabić biełaruskaj apazycyi, kab pieramahčy?
JAA: Najpierš treba abjadnacca, bo ŭ Eŭropy jość patreba mieć adnaho partnera ŭ Biełarusi ź jakim možna vieści pieramovy, a nie šmatlikich. U nas u Polščy niekali była tolki «Salidarnaść», byli niejkija drobnyja arhanizacyi, ale jany ŭsie dałučylisia da «Salidarnaści». Na Zachadzie užo adzin biełarus, jaki ličycca palitykam bujnaha eŭrapiejskaha maštabu — heta spadar Milinkievič. Jon musić stać centralnaj asobaj, na jakuju b usie abapirałasia ŭ biełaruskim demakratyčnym ruchu.
«NN»: U Vas jość prahnoz, kali ŭ Biełarusi ŭstalujecca demakratyja?
JAA: Toje, što Biełaruś budzie demakratyčnaj — heta niepaźbiežnaść. I ja spadziajusia, što heta zdarycca vielmi ŭžo chutka.
