ČARNAHORYJA SUPRAĆ JUHASŁAVII
Sytuacyja na Bałkanach u aśviatleńni prarasiejskich ŚMI vyhladaje jak ahresija NATO suprać mirnaje Juhasłavii, adzinym paratunkam dla jakoje moža być tolki vajskovaja dapamoha z boku Biełarusi j Rasiei. Pra hałoŭnuju pryčynu novaha bałkanskaha kanfliktu — kosaŭskuju prablemu — amal nichto nia zhadvaje. Pra kryvavyja rejdy serbskaj palicyi suprać albanskaha žycharstva Kosava i dyktaturu Miłošaviča maŭčać. Na trupach kasavaraŭ dy ślazach serbaŭ idzie vialikaja palityčnaja hulnia pad ściahami mityčnaha «słavianskaha braterstva». Jak sproba zastrašyć NATO dy skarystacca rasiejskaju zbrojaju vyhladaje zaduma Miłošaviča dałučycca da biełaruska-rasiejskaha sajuzu. U aficyjnych ŚMI šmat havorać pra pastanovu juhasłaŭskaj Skupščyny ab pryniaćci krainy ŭ skład hetaha sajuzu. Pry hetym nichto nia kaža, što jana nielehitymnaja, bo pryniataja biez uliku dumki Čarnahoryi. Čarnahoryja ž maje svajo, adroznaje ad aficyjnaha Białhradu, hledzišča na padziei vakoł Kosava.
Čarnahoryja daŭno adchilenaja ad udziełu ŭ sajuznych orhanach Juhasłavii, i jana, zakładnik biazhłuzdaje palityki dyktatarskaha serbskaha režymu, usio bolš schilajecca da vychadu z federacyi. Małady prezydent Čarnahoryi Miła Džukanavič — symbal imknieńnia adnoj z najstarejšych słavianskich dziaržavaŭ da niezaležnaści i nieprymańnia idejaŭ słavianskaha rasizmu. Jahonaje hledzišča budzie cikavym čytačam «NN», kali ŭziać pad uvahu padabienstva biełaruskaha j čarnahorskaha biaspraŭnaha stanovišča ŭ składzie adpaviednych sajuzaŭ.
— Jak spadar prezydent aceńvaje ideju Miłošaviča ab dałučeńni Juhasłavii da Sajuzu Biełarusi j Rasiei?
— Miłošavič farmalna pieraŭtvaryŭ svaju ideju ŭ inicyjatyvu juhasłaŭskaha parlamentu. Hetak zvanaha parlamentu, bo pradstaŭniki Čarnahoryi nia ŭdzielničajuć u Skupščynie. Juhasłaŭskija federalnyja instytuty faktyčna daŭno nia dziejničajuć. Sajuzny parlament isnuje va ŭrezanym stanie, tamu pa sutnaści jahonaja prapanova ab dałučeńni da Sajuzu Biełarusi j Rasiei nia maje pad saboj hruntu, bo svajo hledzišča musiła vykłaści j Čarnahoryja. Miłošavič skarystoŭvaje sytuacyju, kali Juhasłavija apynułasia ŭ stanie vajny z NATO i žadaje ŭciahnuć u kanflikt Rasieju, kab pakazać słušnaść svajoj teoryi, byccam z Bałkanaŭ pačniecca III suśvietnaja vajna. Miłošavič u svaich ambicyjnych zadumach spadziajecca skarystacca ź siabroŭskaha j spahadlivaha staŭleńnia Rasiei da Juhasłavii.
— Z spadarom prezydentam nie było kansultacyjaŭ z serbskaha boku?
— Nie, anichto nie kansultavaŭsia ani z mnoju, jak z prezydentam Čarnahoryi, ani z našym parlamentam.
— Jakoje Vašaje staŭleńnie da prablemy albanskich uciekačoŭ, jakich šmat u Čarnahoryi?
— Kosaŭskaja prablema musić być raźviazanaja palityčnym čynam. Kožny vid hvałtu ŭ Juhasłavii — heta pamyłka. Ja papiaredžvaŭ pra pamyłkovaść vajskovaje akcyi ŭ Kosavie. Kali NATO choča nanieści parazu Miłošaviču dy źlikvidavać jahony dyktatarski režym, dyk hetaha nia ŭdasca zrabić z dapamohaj zbroi, bo heta tolki ŭzmacniaje jaho. Prablema Kosava maje svaju pieradhistoryju ad času skasavańnia 10 hadoŭ tamu kosaŭskaje aŭtanomii, i ŭžo tady tre' było šukać vyjścia, a ciapier, kali kanflikt zaciahnuŭsia, raspačynańnie vajny stałasia niasłušnym aktam. Našaha hołasu rozumu nie pačuli.
— Ci jość perspektyva demakratyčnych źmienaŭ u Juhasłavii?
— Demakratyčnyja źmieny ŭ Serbii patrebnyja. Miłošavič suprać demakratyi, ale pakul nia budzie ŭstalavanaja demakratyja, kazać pra reformy i ŭdzieł Juhasłavii ŭ intehracyi z eŭrapiejskaj supolnaściu niemahčyma.
— Jakija nadziei Vy ŭskładajecie na kosaŭskaha lidera Ibrahima Ruhovu i ci ŭvažajecie jaho za čałavieka, zdolnaha ciapier zajmać pasadu prezydenta Kosava?
— Ciapier heta nierealna, bo Miłošavič pakazvaje, što jon nie razumieje patrabavańniaŭ času. Niekali Ruhova byŭ sapraŭdnym lideram Kosava, ciapieraka jaho z naciaham možna nazvać aŭtarytetnym palitykam. Patrebnaja mižnarodnaja inicyjatyva va ŭrehulavańni kanfliktu, peŭny spadzieŭ jość na Rasieju. Čarnahoryja hatovaja ŭ kožnym razie zrabić svoj uniosak u stabilizacyju sytuacyi ŭ rehijonie.
Vajna na Bałkanach idzie pad niaspynnaju płyniaj chłuśni, što lijecca na našyja hałovy z rasiejskich ŚMI dy z adnačasovym nierazumieńniem usiaje hłybini j składanaści sytuacyi z boku NATO. Nichto nie prysłuchaŭsia da dumki maleńkaje Čarnahoryi: jaje biez zapytańnia amal ułučyli ŭ sajuz ź Biełarusiaj i Rasiejaj, na jaje zalatajuć nataŭskija tamahaŭki, siudy ž uciakajuć kasavary. Čarnahoryja faktyčna vyjšła z sajuzu z Serbijaj, zastałosia aformić heta adpaviednym jurydyčnym aktam. Dla Serbii Čarnahoryja — vyjście da mora, jak Biełaruś dla Rasiei — heta naŭprostaje «vakno» ŭ Eŭropu i zakładnik u vypadku vajny. Dośvied hetaje maleńkaje respubliki ŭ paŭdniovaj Eŭropie kaštoŭny dla Biełarusi, jak dla realnaje achviary palityčnych hulniaŭ kramloŭskich palitykaŭ.
Padrychtavaŭ Viktar Muchin
