z nutranych vojskaŭ
Łaźnia
Imknieńnie eŭrapiejskaha čałavieka da tryvałaha padtrymańnia čyścini svajho cieła stała abaznačyłasia ŭ epochu Aśvietnictva. Vojska, čyje kamandziry časta vystupajuć apalahietami čyścini, musiła b jak maha pilniej sačyć za stanam sałdackich ciełaŭ. Nasamreč hetaha nie adbyvajecca. Vymyćcio sałdacikaŭ prachodzić u pamiaškańniach, jakija pa tradycyi, niezaležna ad najaŭnaści parylni ŭ ich, zavucca łaźniami (dakładniej — «baniami», dziela rasiejščyny). Pry vymyćci sałdata tearetyčna, a čaściakom i praktyčna čakaje prablema najaŭnaści vady, jak ciopłaj (letniaj), tak i chałodnaj. Apelujučy da vajskovych katehoryjaŭ, vam mohuć skazać vymytyja ŭ chatnich vannach kamandziry: «U sałdackaj łaźni nia moža być vady chałodnaj ci haračaj, tut vada albo jość, albo jaje niama».
Myjnyja pamiaškańni nia duža vialikija, dziela čaho naturalnym źjaviščam u łaźnievym dni stajucca čerhi rotaŭ (dyj źviazaŭ) na myćcio (u vialikich padraździaleńniach). Adstajaŭšy čarhu, sałdat musić iści davodzić da ładu svajo cieła, na što, zaležna ad limitu času dy intelektualnaha roŭniu kamandziraŭ, moža davacca ad 10—15 da 20—30 chvilinaŭ. Žaŭniery na hetuju akaziju pavinny atrymać pa 25 hramaŭ myła na brata. To bok zvyčajny brusočak myła musić być razrezany na tanieńkija kubiki. Realna hetaha niama. Sałdaty, što myjucca, adzieržyvajuć paru cełych bruskoŭ myła i karystajucca imi supolna. Jasna, što normy asabistaj hihijeny ŭ takich umovach niadbajucca. Adnym i tym samym myłam nacirajuć sabie hałovy, vymyvajuć hienitalii i krumianki ad čatyroch da vaśmioch čałaviek (zaležna ad vieličyni padraździaleńnia). Z sobskaha dośviedu taksama mušu zaznačyć nadta hidkaje adčuvańnie ad mižvolnych kranańniaŭ mužčynskich ciełaŭ, kali dziesiać čałaviek sprabuje pamycca pad adnym dušam albo čałaviek dvaccać namahajecca adkareć u maleniečkaj parylni. Z usiaho hetaha stajecca zrazumieła, što adnym z asnoŭnych žadańniaŭ biełaruskaha žaŭniera (aproč harełki i žančynaŭ) stajecca achvota ŭziać narmalovuju vannu, lohšy ŭ haračennuju piennuju duchmianuju vadzicu na niekalki hadzinaŭ.
Siarhiej Łoban
