Noč biełaruskaha piśmienstva
Paśla naviedvańnia Zasłaŭja składvajecca ŭražańnie, što druk u nas tolki ŭradavy, a piśmienstva, jak zaznačyŭ na pres-kanferencyi adzin čynoŭnik z uradavaj delehacyi ŭ adkaz na pytańnie dziciaci z «hramadzkaha pres-centru», — «heta toje, što my ŭsie piśmiennyja».
1. Zasłaŭje. 3 vieraśnia. Na «Śviacie biełaruskaha piśmienstva i druku» sabrałasia kala 10 tysiačaŭ čałaviek, bolšaja častka ź jakich prahnuli daloka nie piśmienstva i navat nia druku — jany prahnuli prosta Śviata. Pa-nad «hałoŭnaj» scenaj łunaje vializny transparant «Dažynki-2000», jaki absalutna naturalna ŭpisvajecca ŭ navakolnaje asiarodździe. Da miescaŭ pierad scenaj milicyjanty prapuskajuć tolki tutejšaje i mienskaje čynavienstva, adnak nia hetaha škada — chaj by tyja śviatkavali svaje dažynki, adnak «stratehija falšavańnia» ŭładami ŭsiaho biełaruskaha, pra jakuju «NN» raspaviadała ŭ suviazi z prablemaj stvareńnia nacyjanalnaha ŭniversitetu, u poŭnaj miery vyjaviłasia na śviacie ŭ Zasłaŭi. Bolšaja častka adviedzienych pad śviata płoščaŭ zajmali ŭsiemahčymyja handlovyja paviljony i «bistro», dzie možna było nabyć usio, što nia mieła dačynieńnia da druku: ad žanočaj bializny da ŭsiemahčymych kiłbasaŭ, za jakimi ludzi dušylisia ŭ čerhach, dychajučy dymam ad šašłyčnicaŭ. Carkva biełaruskaha piśmienstva akazałasia ašalełym kirmašom, i nie znajšłosia Chrysta, kab razahnać jaho.
2. Pry žadańni knihi ŭsio ž možna było adšukać: u dźviuch-troch miescach, dzie bolšuju častku składali rasiejskija vydańni; u samatužna prybyłych TBMaŭcaŭ, što musili raskłaści svaje knižki prosta na łaŭcy, a taksama ŭ aficyjnym vystavačnym paviljonie, dzie mnohija vydańni prosta nie pradavalisia, a ekspanavalisia jak laŭreaty ŭsialakich premijaŭ. Naš druk nie pradajecca!!!
3. Dziaržaŭny druk byŭ pradstaŭleny adzinym stendam dla niekalkich hazetaŭ adrazu («Źviazda», «Respublika» i inšyja), u jakim pradstaŭniki hetych vydańniaŭ pacichu padsiłkoŭvalisia i chavalisia ŭ chaładku. Maładziovyja vydańni rabili svaje zabavy asobna i byli pieravažna rasiejskamoŭnymi, za vyniatkam chiba «Pieršaćvietu». Uvohule, što datyčyć biełaruskaj movy, dyk jana hučała tolki ź litaraturnaj sceny, dzie čytalisia vieršy i čamuści katory ŭžo raz prezentavałasia hazeta «Źviazda». Na astatnich placoŭkach ludzi tančyli tanha, falklornyja i pseŭdafalklornyja «kalektyvy» za niešmatlikimi vyniatkami śpiavali rasiejskamoŭnyja pieśni... «O-oj ču-ubčik moj...»
Viečaram pavinny byŭ być kancert z udziełam «Pałacu», adnak pajšoŭ doždž, i my ź siabrami pajechali ŭ Miensk, kab nia moknuć.
4. Piśmienstva i druk u interpretacyi ŭładaŭ nie ŭjaŭlajuć cikavaści z-za svajoj nienaturalnaści i pseŭdabiełaruskaści, a tym, kamu chočacca sapraŭdnaha Śviata, lepš vypić piva ź siabrami za lepšyja časy biełaruskaha piśmienstva. Za tyja, što byli, i tyja, što buduć.
Andruś Biełavoki
