Adam Hlobus
Našy sučaśniki
1980. Dračoŭ i nazva knihi
Śnicca mnie kniha z vokładkaj biaz nazvy. Kožny čytač sam moža prydumać i napisać nazvu. Ja hartaju staronki j pišu: “Sakrety japonskaj kulinaryi”. Pračynajusia j zhadvaju, jak hrafik Piatro Dračoŭ prynosić da Karatkieviča brakavanuju knihu Anare de Balzaka “Ščyhrynavaja skura”. Na vokładcy jość usio, akramia proźvišča aŭtara. Karatkievič prydumvaje napisać Anare de Łojka. Dračoŭ piša, i knižku pasyłajuć prafesaru Alehu Łojku. Davoli viesieła. Ale ja b napisaŭ inakš: “Federyka Harsija Łojka”. Tolki ŭ minułaje nia vierniešsia, jak nia ŭbačyš snu, jaki śniŭ. Bo druhi raz u śnie ja nie padpisvaŭ by vokładki knihi z kulinarnymi receptami.
1980. Karatkievič i čorny pierac
“Vałodzia, kavy chočaš?” — pytajecca Ŭładzimier Karatkievič, stojačy pasiarod leśvičnaj placoŭki. Kavu ja lublu. I praz chvilinu siadžu va ŭtulnaj, abviešanaj dekaratyŭnymi talerkami, kuchni. Karatkievič, nie škadujučy, zasypaje kavy ŭ turku. Biare dźvie harošyny čornaha piercu. Reža ich napałam i kidaje ŭ napoj. Kavu ź piercam pa-karatkievicku ja hatuju sabie ŭžo hadoŭ dvaccać i dobrym słovam zhadvaju kuchara Ŭładzimiera Karatkieviča.
1986. Sazykina j kajf
Škłatvorca Volha Sazykina pytaje, ci nie ŭžyvaju ja narkotykaŭ dziela ŭzbudžeńnia tvorčaha nastroju. Nie. Nikoli nie karystaŭsia stymulatarami, a ty? Jana kaža, što lubić lohki kajf, bieź jaho joj sumna zajmacca žyvapisam i hrafikaju. Admaŭlać taki šlach u mastactvie ja nie źbirajusia, ale jon nia moj dakładna. I zaniatki seksam nie dadajuć mnie paetyčnaha natchnieńnia, jak Drańko-Majsiuku. I alkahol, i narkotyki, i seks adymajuć u mianie tvorčy nastroj, bo da vypiŭki j kachańnia ja staŭlusia jak da mastackaha aktu.
1988. Kuźmič i dziračka
Juvelir Viktar Kuźmič, jaki potym zrobić novy varyjant kryža Eŭfrasińni Połackaj, pryvozić svaje pracy ŭ redakcyju časopisu “Krynica”. Jon raskładaje na stałach šera-błakitny hieametryčny minimalizm z metału. I što ździŭlaje: Kuźmič bačyć na rukavie svajho švedra maleniečkuju, čužomu voku niezaŭvažnuju dziračku i kaža: “Kiepski ja mužyk, kali žonka nie zacyravała dzirki na adziežy”.
2000. Sidarevič i bukvar
Z krytykam Anatolem Sidarevičam zahavorvajem pra bukvary. Niama ŭ biełarusaŭ dobraha bukvara. Anatol raskazvaje, jak jahony plamieńnik čytaŭ u bukvary: “U bary śpiavaje ziaziula”. Sučasnyja haradzkija dzieci dobra viedajuć bar, i šmat chto ź ich nia bačyŭ taho bukvarnaha boru.
2000. Jadzia j vienik
Pozna ŭviečary dačka Jadzia pierakazvaje mienskuju lehiendu pra taksoŭščyka na vieniku…
Dziaŭčyna nočču vychodzić z domu. Da jaje na pamiale padskokvaje mužčyna j prapanuje padvieźci. Dziaŭčyna admaŭlajecca. Na jaje nastaŭlajecca nož. Davodzicca skakać na vieniku da tralejbusnaha prypynku j płacić 80 rubloŭ. U kašalku tolki 100. Taksoŭščyk daje reštu. Na prypynku staić pažyły mužčyna j śmiajecca. Što vy śmiejaciosia? A ja sam 10 chvilinaŭ tamu na hetym taksi pryjechaŭ.
Tata, ty mnie nia vieryš? Vieru, Jadzia, vieru… Ja hetuju historyju čuŭ 30 hadoŭ tamu, i z taho času vieru ŭ jaje sapraŭdnaść.
2000. Daniliki j kniha
Źmicier Danilik pakrysie raspradaje biblijateku svajho niabožčyka-dzieda. Michaś Skobła mnie padkazvaje, što ŭ knihazbory byłoha pałkoŭnika KDB jość i maja kniha “Hrud”, jakuju ŭ 1984 h. zabaraniła vydavać cenzura. Toj asobnik biaz vokładki, akuratna prašyty ŭručnuju, biełymi nitkami, ja vykuplaju. Pobač z maimi vieršami niečaja ruka panapisvała ałoŭkam: “Mistyka!? Bohašukalnictva. Relihijnaść. Idejna niapravilna. Nieviadoma, na što namiakaje. Apalityčnaść…”
Zachoŭvaŭsia moj “Hrud” nie na biełaruskaj palicy, a razam z knižkami Sałžanicyna. Na kožnuju knižku pałkoŭnika jość kataložnaja kartka. Škada, što kartku ja nie zdahadaŭsia prydbać.
