Nie biez Kramla ŭ hałavie
“Naša svaboda” stała achviaraju razborak
miž Rasiejaj i łukašenkaŭcami
Pad šyldaju “Našaj svabody” apošnim časam faktyčna vychodzili dva vydańni. U piatnicy — pieravažna biełaruskamoŭnaja “Naša svaboda”. U aŭtorki — całkam rasiejski vypusk “Politika”, adzin z artykułaŭ jakoha i zrabiŭsia padstavaju dla sudovaha pracesu. U im cytavałasia nibyta isnujučaja analityčnaja zapiska rasiejskich specsłužbaŭ, padrychtavanaja ŭ ramkach planu Maskvy pa adchileńni A.Łukašenki ad ułady. U pryvatnaści, tam išła havorka pra “słabyja miescy” ŭ łukašenkaŭskim atačeńni. Siarod inšaha, havaryłasia pra intryhi “Anatolija Afanaśjeviča Tozika” suprać Viktara Šejmana. Kiraŭnik Kamitetu dziaržaŭnaha kantrolu Anatol Tozik pakryŭdziŭsia. Aŭtaram materyjału byŭ redaktar “Politiki” Michaił Padalak.
Materyjały “Politiki”, maskvacentryčnyja pa svaim duchu, hruntavalisia na źviestkach, atrymanych z kanfidencyjnych krynic. Hazeta niekrytyčna publikavała ŭsio, što “źlivali” joj niejkija specsłužby. Prynamsi, takoje ŭražańnie stvarali jaje razłohija artykuły. Heta było svojeasablivaje “kremlaznaŭstva” — materyjały, jakija analizujuć nastolki tonkija materyi, što ich niemahčyma ni paćvierdzić, ni abvierhnuć dakumentalna. U adsutnaść “kramla” ŭ našaj krainie, biełaruskija kremlaznaŭcy zasiarodzilisia na adnosinach u vuzkim kole asobaŭ, nabližanych da A.Łukašenki. Artykuł “Kanfidencyjna” nazyvaŭ A.Tozika trecim pa ŭpłyvovaści čałaviekam u atačeńni kiraŭnika dziaržavy paśla V.Šejmana i U.Łatypava.
Padalakava “Politika” nie była prychilnaju da biełaruskaha i nie abapirałasia ni na jakuju palityčnuju siłu. A piatničnaja “Naša svaboda” zachoŭvała nacyjanał-demakratyčnaje abličča, što zastałosia joj u spadčynu ad lehiendarnaj papiarednicy. I navat lahatyp jaje paśla źmieny dyzajnu nahadvaŭ kolišni “svabodaŭski”.
Kali ŭ piatnicu sud pa pazovie Tozika skončycca tym, čym skončyŭsia ŭ svoj čas praces Šejmana suprać “Navinaŭ”, ni “Politiki” nia stanie, ni “NS”. Źniknie jašče adno ź niešmatlikich biełaruskamoŭnych vydańniaŭ. “Harant kanstytucyi” viernie sabie pačesny pasad u suśvietnym śpisie vorahaŭ presy. Paŭła Žuka zaniasuć u knihu Hinesa jak vydaŭca, čyje hazety začyniajuć najčaściej.
Hnieŭ vyklikała publikacyja, jakaja datyčyła biełaruska-rasiejskich adnosinaŭ. Žurnalist abiacaje pradstavić vytrymki z “analityčnaj zapiski” ŭ sudzie, adnak chto dakaža ich sapraŭdnaść? Dakaža, što Maskva sapraŭdy raspracavała plan skidańnia biełaruskaha režymu?
Naziralniki razychodziacca ŭ acenkach sudu nad “Našaj svabodaj”. Jaho možna rascanić jak papiaredžańnie prarasiejskaj partyi, što hurtujecca ŭ nietrach biełaruskich specsłužbaŭ. Ale jon moža być i zvyčajnaj pomstaj. Na rachunku P.Žuka, hałoŭnaha redaktara “Našaj svabody”, publikacyja pra “mazaičnuju psychapatyju”. Kali sudzić naŭprost za heta, byŭ by skandał. Znajšłasia nahoda — pravakacyjny materyjał M.Padalaka. Ukazańnie A.Łukašenki razabracca z “žoŭtaj presaj” prahučała ŭ časie selektarnaj narady adkryta.
Rasiejski čyńnik zastajecca dla Łukašenki najvažniejšym. Razdražnionaja reakcyja na lubyja insynuacyi na temu rasiejska-biełaruskich adnosinaŭ vyklikanaja tym, što biełaruski režym pa-raniejšamu krytyčna zaležyć ad padtrymki z Kramla. A Maskva, jak adznačajecca ŭ toj samaj “analityčnaj zapiscy”, ciapier užo zychodzić z taho, što “Łukašenka tarmozić raźvićcio ekanamičnaha supracoŭnictva dźviuch krainaŭ, što istotna adbivajecca na dachodnaści rasiejskich tranzytnych prajektaŭ, aryjentavanych na biełaruski kirunak”.
A.Łukašenka nieadnarazova patrabavaŭ ad svaich padnačalenych “praryvu” ŭ biełaruska-rasiejskich adnosinaŭ, nieadkładnaha ich palapšeńnia. Čarhovaja histeryka ŭ dačynieńniach z presaj prykryvaje ich niazdolnaść dabicca hetaha.
Mikoła Buhaj
