Paśla prypynku ŭ Vilni kapitan biełaruskaj kamandy zahadaŭ mastaku zabrać svaje rečy j syści na bierah. Pryčynaj zdareńnia staŭ abraz, jaki Aleś Puškin zaprezentavaŭ u Vilenskaj ratušy. Biełaruskija dyplamaty, jakija brali ŭdzieł u imprezie, byli šakavanyja źmiestam mastackaha tvoru, a ich litoŭskija kalehi zajavili, što Puškin pasvaryŭ Biełaruś i Letuvu.
Aleś Puškin dałučyŭsia da biełaruskaj kamandy ŭ Vilejskim rajonie. Razam ź piaciu inšymi ŭdzielnikami ekspedycyi jon spłyvaŭ pa race na płycie pa maršrucie Kamiena — Michališki — Bystryca da letuviskaha Bujvidžaju, i dalej praź Vilniu ŭ Koŭna.
Padčas prypynku ŭ Vilni ŭdzielniki ekspedycyi byli zaprošanyja na ŭračysty pryjom u ratušu, dzie haściej asabista pryniaŭ mer Vilni Jozas Imbrasas. U mierapryjemstvie brali ŭdzieł pradstaŭniki biełaruskaha pasolstva ŭ Vilni j deputaty pałaty pradstaŭnikoŭ.
U Vilniu Aleś Puškin pryvioz adnu sa svaich apošnich pracaŭ, jakaja jašče nidzie nie vystaŭlałasia. Mastak mieŭ namier padaravać jaje Vilenskamu muzeju Ivana Łuckieviča. Padčas pramovy ŭ ratušy Aleś Puškin zaprezentavaŭ svaju karcinu pierad publikaj, što vyklikała skandał.
A. Puškin: Jašče ŭ Biełarusi ja zapakavaŭ abraz, bajučysia, što vada moža jaho źniščyć, tamu jaho nichto nia bačyŭ. Padčas pryjomu ŭ ratušy ja jaho adkryŭ i padaravaŭ Muzeju Łuckieviča. Tam była namalavana praŭda. Uźniaŭšy abraz uharu, ja skazaŭ: «Voś Biełaruś, jana ciapier u čakańni. Jana niesvabodnaja. U hetaj krainie šanujucca pomniki Lenina j Suvorava, tam nielha razmaŭlać pa‑biełarusku, tam sudziać maładafrontaŭcaŭ». Paśla hetych słovaŭ ja ŭručyŭ abraz miascovym biełarusam, i tady ŭsie raźbiehlisia. Paźniej mianie nie puścili na płot. Staršynia našaj kamandy Michaił Piotuch zahadaŭ kapitanu płyta, na jakim ja płyŭ, vyhnać mianie. Usie papłyli dalej, a ja zastaŭsia adzin na bierazie.
Na abrazie byli namalavanyja čyrvona‑zialonyja ruki aholenaj ciažarnaj žančyny, zaplecienyja kalučym drotam — havorać śviedki zdareńnia.
A. Puškin: Heta vyjava niesvabodnaj Biełarusi, jakaja niekaha nam choča naradzić. Kaho? Heta zaležyć ad nas. Moža naradzić złoha j zazdrosnaha čałavieka, jaki na tanku pojdzie na susieda, albo novaha hrafa Kanstancina Tyškieviča, jaki budzie nas abjadnoŭvać, zakładać muzei, apisvać bierahi našych kultur.
Paśla sustrečy ŭ ratušy karcina Puškina źnikła, tak i nie patrapiŭšy ŭ Biełaruski muzej.
Supracoŭnica Muzeju Ivana Łuckieviča ŭ Vilni Ludvika Vituška piać dzion namahałasia znajści karcinu. Siońnia abraz znajšoŭsia ŭ tym samym miescy, dzie jaho j pakinuŭ mastak — u ratušy. Karcina adnak akazałasia paškodžanaj, i jaje musiać pieradać na restaŭracyju.
Ł. Vituška: U toj viečar było šmat žadajučych sfatahrafavać karcinu, a ja vymušanaja była terminova źbiehčy na pracu, tamu karcina tam i zastałasia. Ciapier abraz budzie zachoŭvacca ŭ biełarusaŭ Vilni, tak jak i chacieŭ spadar Puškin.
Vypadak z karcinaj Puškina — heta nie adzinaje niepryjemnaje zdareńnie, jakoje zdaryłasia padčas ekspedycyi. Jašče adzin incydent adbyŭsia praz toje, što vilenskija biełarusy pryvitali ekspedycyju bieł‑čyrvona‑biełymi ściahami. Miascovaja palicyja navat pierapisała pašpartnyja dadzienyja asobaŭ, jakija trymali biełaruskuju nacyjanalnuju symboliku.
Ł. Vituška: U pieršy dzień niejki letuvis vyrvaŭ ściah, kamentujučy heta tym, što siarod sustrakajučych znachodziacca dva čynoŭniki. Jak paźniej vyśvietliłasia, jon sam akazaŭsia letuviskim čynoŭnikam. Paźniej chtości navat vyklikaŭ palicyju, jakaja śpisała dadzienyja asobaŭ sa ściahami. Palicyja patłumačyła heta tym, što nielha doŭha stajać sa ściahami.
U 90‑yja hady, kali Litva zmahałasia za niezaležnaść, mienavita ź bieł‑čyrvona‑biełymi ściahami my byli ŭ samych haračych miescach. My stajali sa ściahami na ŭsich mitynhach, navat 13 studzienia. Na vyšejšym uzroŭni prymajucca deklaracyi, Łukašenku nie dazvalajuć ujechać u Litvu, a na takim nižejšym uzroŭni ŭsio inakš. Dyk pra jakoje parazumieńnie možna havaryć?
Darečy, zhadanaja sytuacyja ŭźnikła ŭžo nie ŭpieršyniu — niezdarma aficyjnaj symbolikaj ekspedycyi źjaŭlajucca nie nacyjanalnyja ściahi abiedźvuch krainaŭ, a siniaje pałotnišča z napisam «Vilija‑Niarys».
Mižnarodnaja ekspedycyja «Šlachami hrafa Kanstancina Tyškieviča» raspačałasia na pačatku červienia ad vioski Kamiena Vialejskaha rajonu. Maršrut spłyvu pa Vialli całkam adpaviadaje ekspedycyi, jakuju 150 hadoŭ tamu ažyćciaviŭ historyk, etnohraf i archeolah Kanstancin Tyškievič. 3 lipienia jana maje zavieršycca ŭ Koŭnie.
