U Internecie možna nabyć jak askiepak Brahinskaha metearytu, tak i cełuju planetu Biełaruś.
Minuli časy internet-bumu piacihadovaj daŭnaści, kali, zdavałasia, bajty-kilabajty sami saboj pieratvaralisia ŭ dalary. Razam z tym internet-kamercyja žyvie j raźvivajecca. A ci sprabuje chto-niebudź zarabić hrošy ŭ siecivie na handli tavaram ź biełaruskim tvaram? Sproba ŭvieści słova «Belarus» u pošukavyja radki najbolš viadomych virtualnych handlovych placovak daje niečakanyja vyniki. — Aleś Kudrycki.
Knižny handal — adna z najbolš paśpiachovych sfer sieciva. Najbujniejšaja ŭ śviecie internet-kniharnia «Amazon» prapanuje kala 300 knižak, u naźvie jakich prysutničaje słova «Biełaruś». Siarod ich bje rekordy papularnaści treciaje vydańnie turystyčnaha daviednika z seryi «Lonely Planet» («samotnaja planeta»). U knizie canoj pad 20 dalaraŭ Rasieja j Biełaruś abjadnanyja razam — cynična, zatoje praktyčna. Našaja kraina, na pohlad prafesijnych vandroŭnikaŭ z «Lonely planet», vyhladaje tak: «Plaskaty kavałak ziamli, jaki raźmiaściŭsia na samym karotkim adrezku šlachu pamiž Maskvoj dy polskaj miažoj. Šyrokija pałosy hajoŭ, nieabsiažnyja parosłyja lesam bałoty dy draŭlanyja viosački siarod uzhorkavych zialonych dy čornych paletkaŭ zapadajuć u dušu svajoj pryhažościu».
Druhoje miesca ŭ kramie trymaje kniha «Biełaruś» aŭtarstva Li Chohan — proza, praŭda, nia duža mastackaja, fantastyka — ale nie zusim navukovaja. Siužet taki: u dalokaj budučyni ŭsia ŭłada i majomaść skancentravanaja ŭ čepkich rukach niekalkich bahaciejaŭ. Adzin z mahnataŭ Andrej Miranienka adkryvaje ŭ nietrach halaktyki novuju planetu i vyrašaje pabudavać na joj «novuju palepšanuju Rasieju, jakoj jana była da taho, jak balšaviki jaje źniščyli». Niemaviedama čamu samaabvieščany car vyrašaje nazvać svaju planetu «Biełaruś». Ilustratar knižki ŭjaviŭ hałoŭny mehapolis planety z chmaračosami ŭ pseŭdarasiejskim styli z kupałami-cybulinami na dachach. Ale ŭ 19017 hodzie historyja paŭtarajecca: mižhalaktyčnaja respublika zahłyblajecca ŭ chaos, planety adna za adnoj pačynajuć abviaščać niezaležnaść ad «centru». Andrej prysiahaje: što b ni stałasia z reštaj halaktyki, Rasieja pad nazvaj Biełaruś budzie žyć… Adnak u hety momant, niečakana dla ŭsich, na arenu baraćby vychodziać karennyja nasielniki planety, humanoidnyja insekty, pra jakich nichto j nie padazravaŭ. Jany doŭha chavalisia, ale ciapier kinuli vyklik kalanizataram. Raspačynajecca vyzvalenčaja vajna. Taki voś antyŭtapičny blakbaster na 416 staronkach.
Možna ščyra paradavacca za JankuZaprudnika: jaho anhłamoŭnaja kniha «Biełaruś: na skryžavańniach historyi» tryvała zajmaje pieršyja miescy ŭ rejtynhach. Cana — 25 dalaraŭ. «Zaprudnik piša z nacyjanalistyčnaha hledzišča pra krainu, jakoj nialohka dajecca navuka nacyjanalizmu», — pakinuŭ svoj vodhuk ananimny čytač. Niabłaha pradajecca taksama Zaprudnikaŭ «Biełaruski histaryčny słoŭnik».
Asartyment «Amazonu» nie abmiažoŭvajeca knihami. Na mapy taksama zaŭždy jość popyt — padrabiaznuju kalarovuju schiemu biełaruskich aŭtamabilnych daroh ź planam Miensku možna nabyć za 11 dalaraŭ.
Na palicach internet-kramy možna adšukać taksama «Biełaruski fajł» («The Belarus File») — małaviadomy ŭ Eŭropie detektyŭ, źniaty ŭ 1985 h. režyseram Robertam Markavicam. Patrymanuju videakasetu pradajuć za čatyry z pałovaj dalary. Dziejańnie stužki razhortvajecca ŭ Amerycy praz sorak hadoŭ paśla zakančeńnia Druhoj suśvietnaj vajny. Były viazień nacysckaha lahieru vyšukvaje habrejaŭ, jakija dapamahali nacystam, i zabivaje ich. Na jahony śled vychodzić detektyŭ, jaki, jak vyjaŭlajecca, sam źviazany ź ludźmi, što majuć dačynieńnie da hetaj spravy. Miarkujučy pa vodhukach hledačoŭ, film niebłahi.
Nielha nie zazirnuć na suśvietnuju barachołku — aŭkcyjon «Ebay». Tam — sapraŭdny źviaryniec. Kvitnieje handal banknotami z vyjavami vavioračak-zajčykaŭ. «Vavioračka» — papierka ŭ 50 kapiejek — aceńvajecca prykładna ŭ dva z pałovaj dalary — Nacbanku taki kurs navat nia śniŭsia!
Vidać, što zamiežnyja kamersanty dobra-taki padzabylisia pra bieł-čyrvona-bieły ściah dy «Pahoniu». Suvenirnaja spartovaja vopratka z symbolikaj — spres čyrvona-zialonaja. Standartnaja prapanova — futbołka za 15 dalaraŭ z trajnym nadpisam «Belarus»: zialony radok pamiž dvuma čyrvonymi.
Masava pradajucca čyrvona-zialonyja ściažki, niaredka — pad źniščalnaj nazvaj «ściah novaj Biełarusi». Narešcie, voś jon — bieł-čyrvona-bieły ściah. Pra pradaŭca viadoma tolki toje, što jon žyvie ŭ štacie Rod-Ajlend dy pryhandloŭvaje patrymanymi knihami dy videakasetami. Handlar Alex_gor80 z Halivudu pradaje bieł-čyrvona-biełyja nalepki dla aŭto ź litarami BY. Alex_gor80 specyjalizujecca na prodažy aŭtastykieraŭ z roznych krain i ŭparta trymajecca tradycyjnych biełaruskich koleraŭ.
Asobnuju katehoryju tavaraŭ składajuć varyjacyi na temu vyrabaŭ MTZ. Tak, na «Ebay» možna adšukać kultavy reklamny poster traktara «Biełaruś» 1974 hodu vydańnia. Na fota mašyna spraŭna vyrulvaje z brudu pad praliŭnym daždžom. Reklamny tekst — anhielski! Možna nabyć i cacačny traktar, i traktar sapraŭdny — naprykład, toj, što staić na fermie ŭ miastečku Marmadziuk u štacie Arkanzas i kaštuje dźvie z pałovaj (?!) tysiačy dalaraŭ.
Ale samaja ŭnikalnaja prapanova — kavałačak Brahinskaha metearytu. «Jon važyć 7,42 hrama dy varty sama mienš 40 dalaraŭ», — śćviardžaje pradaviec ź nikam Meteorite-hunter. Pavodle jahonych źviestak, miesca padzieńnia metearyta znajšli ŭ 1810 h. Pošukami kavałačkaŭ kaśmičnaha kamienia nielehalna zajmajucca šukalniki metearytaŭ, jakich nie spyniaje navat toje, što Brahin znachodzicca na radyjaaktyŭna zabrudžanaj terytoryi. Potym jany kantrabandaj pierasyłajuć kamieńčyki za miažu. Praŭda, pačatkovaj cany (1 cent) jašče nichto nie pierabiŭ. Mo radyjacyi bajacca? A mo nia vierać u biełaruskaść prapanavanaha metearytu? Jaho pradaviec žyvie ŭ Aryzonie, dzie znachodzicca znakamity metearytny krater. Ci nie adtul toj kamieńčyk?
