Spoviedź dziaržaŭnaha žurnalista
— Klasna tabie, a ja jedu na pres-kanferencyju ŭ Hrecyju, — pažaliŭsia mnie siabruk z Ryhi, jakomu ja pachvaliŭsia, što praz paŭtydnia idu ŭ adpačynak. Dzyntars pracuje ahladalnikam modnaha časopisu pra IT.
— A ja ŭsio pracuju, — skrušna padzialiŭsia svajmi «navinami» pryjaciel.
— A ci znaješ, što takoje pensija ŭ 45 dalaraŭ i aŭtakrama?.. — napisaŭ ja jamu.
— A jany nia viedajuć, što takoje aŭtakrama, u ich niama kałhasaŭ? — pierapytała kalažanka, čytajučy za śpinaju čužy elektronny list. — Ja dumała, u Litvie…
— Nie, heta Łatvija. I tam užo hetaha daŭno nia pamiatajuć…
Kolki hadzin lacić samalot u Ateny? A voś u Klimavičy ciahnik paŭzie dzieviać hadzin. Dobra, kali nočču. A ŭdzień!.. Pusty, z vypadkovymi «haściami». Pravadnica ŭ susiednim vahonie haniaje čai sa starym znajomcam, što, robiačy maleńki biznes, nosicca miž Horadniaj i padbranskaj Uniečaj, dzie kursiruje pojezd.
Za aknom pralatajuć pustynnyja krajavidy. U pieranasielenaj Eŭropie heta vyhladaje niedazvolnaj raskošaj: zžatyja paletki sa ścirtami z kačułak źmianiajucca dzirvanami i absalutna dzikimi lasami.
I raz-poraz — miestačkovaja stancyja. Ciapier na vakzałach hepe i haradkoŭ nakštałt Škłova stancyjnyja budynki jašče carskich časoŭ bliščać novymi šybami. Pakrytyja «pad dachoŭku» i pafarbavanyja jak učora — fasady mocnaj i kvitniejučaj biełaruskaj hłybinki.
Ja ŭžo nie havaru pra vantroby tych pasieliščaŭ: zaŭždy prystojny vykankam, na placy paradak. A za paradkam — chatki, chatki…
Rajcentar pad Mahilovam. Za limonnym muram — darevalucyjnaja chacina. A kali i paźniej pastaŭlenaja — dyk pad «Kastryčnik» zrublenaja. Trucha nia syplecca chiba dziela ŭkazki: staryny nia rušyć. Bo na navinu jość hrošy adno pad «nahodu».
Dy što «nahoda»! Ci dabiarecca jana dalej za toj plac? Paru domikaŭ zmurujuć u jakoj dziareŭni — pad «adradžeńnie vioski». Dyj tyja — nie padmažaš praz hod cementam — pavalacca. Ścipła da ŭbostva. I za heta jašče dziakuj skažy, dy vialiki.
Kab dabracca jašče dalej za miastečka, to dziakuj piśmieńniku-partyzanu, ziemlaku — za asfaltoŭku. A tak i nia kožny dajechaŭ by — ad «varšaŭki» koliś piasok tolki i kureŭ pad kołami. Tut ziamla — piasok dy hlina, nic nie raście; jak było «za savietami» dvaccać centneraŭ z ha, tak i astałosia.
A mnie treba odu pisać — pra hieraizm na žnivie. Jedu šukać patasu. Patas pryjaždžaje na aŭtakramie. Babki abstupajuć kabiecinu z cukierkami i harełkaj. Mužyku — jasna što, a babam biazzubym našto słodyčy?
— A my, dzietka, hniłuški ŭsio žyćcio jeli, ot ciapier čas — kanchvietku pasmakavać…
I soramna — za jaje 90 tysiač pensii. Bo jana žyćcio arała, haravała, a ty sieŭ, napisaŭ — i tyja cukierki ŭ kišeni. A joj i «pałački» prajści daviałosia, i…
Ale chto z nas ščaśliviejšy — ot hetaha i nia znaju. Sumniavajusia, ci nie jana. Jana mroiła pra cukierku — i dastała. A maich pretenzij voz «i nynie tam». Choć by taja ž Hrecyja…
Pazaŭtra pajedu na «praźnik žyźni». U inšym kancy kraju — inšaje ščaście. Ščaście pić dy viesialicca «pad soncam Skaryny». Za krasavańnie rodnaha słova: z hučnymi zdravicami pad paminalny šept.
Cudoŭnaja, kvitniejučaja ŭ nas kraina, mocnaja — trymajecca: jeść cukierki, zapivaje ŭ kožnym kutku sobskaju harelicaj. I tryvaje ŭsimi svaimi miljonami čałaviečkaŭ, ludcoŭ — samu siabie.
Dy tolki za jejnymi limonnymi vačami — nievyčerpnaja tužlivaja prorva. I tvar śmiajecca i kryvicca. Kvitniejučy kraj z błakitnymi vačyma — niavypłakanych śloz.
— U Hrecyi tolki try dni budu, a paśla machnu jašče ŭ Frankfurt-na-Majnie. Tudy lacieć usiaho čatyry hadziny.
A ja ŭ Vilniu — tudy taksama čatyry hadziny. I viza — kapieječnaja. Jak kila šakaladnych cukierak. Ci dźvie plaški harełki. Kamu što.
