U rajcentry Horki Mahiloŭskaj vobłaści ŭviali «piedahahičny patrul» — nastaŭnikaŭ zmušajuć dziažuryć na hałoŭnaj placoŭcy letašnich «Dažynak» — amfiteatry. Nastaŭniki skardziacca, što viečarami pa čatyry hadziny pavinny pilnavać tam pravaparadak.
Horackija nastaŭniki śćviardžajuć, što kožnaja škoła rajcentra maje sfarmavać hrupy ź piaci čałaviek dla dziažurstva ŭ amfiteatry ad19-j da23-j hadziny. Nie ŭsie, chto traplaje ŭ śpis, viedajuć, što kankretna jany pavinny rabić na placoŭcy.
Havoryć adna z nastaŭnic: «My pavinny siadzieć u hladzielnaj zali na radach. Nam za heta ničoha nie płaciać, nijakich adhułaŭ. Ludzi ŭ adpačynku mnohija — aburajucca, ale jak u našaj škole, dyk chodziać usie».
Karespandent: «Vy pavinny studentaŭ razhaniać ci šumnyja kampanii?»
Nastaŭnica: «Nichto ničoha nie tłumačyć. Napeŭna, kab tam ničoha nie łamali, nie krali. Nijakich u nas paŭnamoctvaŭ niama. Nijakich paviazak, nijakich papieraŭ, paśviedčańniaŭ — ničoha hetaha niama ŭ nas».
Amfiteatr — heta placoŭka z pavietkaj nakštałt rakaviny na bierazie voziera, a pierad joju — rady kresłaŭ pad adkrytym niebam. Jość i padziemnyja pamiaškańni, ale tudy ŭvachod začynieny. Pavodle nastaŭnikaŭ, na terytoryi amfiteatra niama prybiralniaŭ. Znachodžańnie piedahohaŭ na placoŭcy adsočvajuć praviaralniki, jakija ŭ vypadku adsutnaści dziažurnych pišuć dakładnyja ŭ administracyi navučalnych ustanoŭ.
U adździele adukacyi Horackaha rajvykankama paćvierdzili fakt dziažurstva piedahohaŭ u amfiteatry. Supracoŭnica adździeła tłumačyć: «Heta „piedahahičny patrul“ tak zvany. Tut nie staić pytańnie, što tam možna niešta skraści. Tam u viačerni čas mohuć źbiracca školniki. Kab praduchilić niadobryja pavodziny, tam znachodziacca piedahohi — kab usio było pad kantrolem. Vartavać majomaść tam nichto nie prymušaje».
Achova pravaparadku — niepasredny abaviazak milicyi. U adździele ŭnutranych spraŭ rajvykankama viedajuć pra «piedahahičny patrul». Zapeŭnivajuć, što akramia piedahohaŭ prylehłuju da amfiteatra terytoryju patruluje milicyja.
U supracoŭnika adździeła pytajusia: što nastaŭniki mohuć zrabić z padletkami — chiba što patelefanavać u milicyju?
Milicyjanier: «Mohuć pravieści prafiłaktyčnuju hutarku. Dziela hetaha „piedahahičny patrul“ i stvaraŭsia. Piatnica, subota i niadziela — jany naviedvajuć dyskateki. Hladziać za pavodzinami dziaciej, čym tyja zajmajucca i ŭ jakim stanie».
Ci parušajucca pravy piedahohaŭ, kali ich pryciahvajuć da patrulavańnia, jak u Horkach, u niepracoŭny čas? Źviartajusia ŭ prafsajuz pracaŭnikoŭ adukacyi i navuki. Supracoŭnica prafsajuza nie daje adnaznačnaha kamientara nakont situacyi, ale zaznačaje: «U lubym razie jany pavinny vykonvać tolki tyja abaviazki, jakija prapisanyja ŭ słužbovaj instrukcyi. Kali nie prapisana, to hetaha nie pavinna być. Jaki moža być patrul, kali čałaviek nie choča? Ale dla taho kab dakładna skazać, mnie treba hladzieć dakumienty. Kali abaviazki tam nie prapisanyja, to za ŭsiu pracu, jakaja nie prapisanaja, pavinna być dadatkovaja apłata i ichnaja zhoda».
Dla Tavarystva biełaruskaj škoły pryciahnieńnie nastaŭnikaŭ da nieprafiesijnych abaviazkaŭ — nie navina. Pavodle siabra tavarystva Tamary Mackievič, «patrulavańnie» ŭ Horkach — jašče adzin vypadak takoha kštałtu:
«Heta vidavočna niezakonnaje patrabavańnie. Ale tut treba nastaŭniku vyrašyć samamu — ci zojmie jon hramadzianskuju pazicyju i budzie adstojvać svaje prafiesijnyja pravy, ci budzie padparadkoŭvacca. Ja b pajšła ŭ toj amfiteatr i praz kožnyja piać chvilin vyklikała milicyju, kab jany vykonvali abaviazki, za jakija im płaciać hrošy».
Sam amfiteatr, ź jakoha letaś abviaščaŭ pra adkryćcio «Dažynak» Alaksandr Łukašenka, tak dahetul i nie daviali da ładu. Zbudavańnie hetaje nazyvajuć unikalnym u Biełarusi, ale nivodnaja z arhanizacyjaŭ rajcentra nie choča brać jaho na bałans. Padziemnyja pamiaškańni ciakuć, choć ich paśla «Dažynak» niekalki razoŭ ramantavali.
