Niezaležna ad cenavaj kanjunktury Iran maje namier naroščvać svaju dolu na suśvietnym rynku nafty. Heta naniasie čarhovy ŭdar pa naftavych kaciroŭkach, što admoŭna adabjecca na kursie rasiejskaha rubla, ledź jaki pačaŭ adnaŭlacca paśla «čornaha paniadziełka». Ale akramia taho, baraćba Irana za dolu rynku z Saudaŭskaj Aravijaj, jakaja aktyŭna naroščvaje zdabyču i ekspart, zdolnaja źniščyć APIEK, bo kvoty kartela ŭžo nie buduć mieć nijakaha sensu.
Shutterstock
Iran paśla admieny sankcyj Zachadu hatovy pradavać svaju naftu pa luboj canie. Pra heta ŭ aŭtorak paviedamlaje Reuters sa spasyłkaj na iranskaha ministra nafty Bidžan Namdara Zanhanie.
«My pavinny pradavać svaju naftu niahledziačy na toje, idzie cana ŭniz abo ŭvierch da $100 za barel, — padkreśliŭ ministr. — Navat kali my chočam pradavać naftu daražej, cana vyznačajecca rynkam». U siaredzinie listapada minułaha hoda Iran nastojvaŭ na tym, što kamfortnaj canoj nafty źjaŭlajecca jak raz $100. Barel tady vahaŭsia na ŭzroŭni $77-79.
Zanhanie papiaredziŭ, što paśla źniaćcia sankcyj Iran viernie svaju dolu rynku ŭ pamiery bolš za 1 młn barelaŭ u sutki. Pry hetym, pavodle acenak Mižnarodnaha enierhietyčnaha ahienctva, užo ciapier prapanova na rynku nafty pieravyšaje popyt na 3 młn barelaŭ u dzień.
Pryčym 1 młn barelaŭ u sutki — heta dadatkovyja abjomy, zvyš ŭžo ekspartujemych Iranam prykładna 1,1 młn barelaŭ u dzień. Iran uvachodzić u Arhanizacyju krain — eksparcioraŭ nafty (APIEK), jakaja raźmiarkoŭvaje pamiž svaimi ŭdzielnikami kvoty na zdabyču. Ale, pa-pieršaje, Iran raniej užo zajaviŭ, što dazvoł kartela na pavieličeńnie vytvorčaści i pastavak nafty jamu nie patrabujecca. A pa-druhoje, APIEK i sama nie vykonvaje ŭłasnyja kvoty — u lipieni krainy, jakija ŭvachodziać u arhanizacyju, u sukupnaści zdabyvali u dzień 31,5 młn barelaŭ pry dziejučaj kvocie ŭ 30 młn.
«Spadziavacca na toje, što chtości skarocić ŭzrovień zdabyčy i addaść Iranu častku klijentaŭ, biessensoŭna, tamu irancam pryjdziecca raźviazać cenavuju vajnu, — papiaredžvaje analityk IČ Rye, Man & Gor Securities Siarhiej Piharaŭ. — Akramia dempinhu pa canie dla viartańnia doli rynku kraina raspačać ničoha nie moža».
Pa słovach ekśpierta, vychad na rynak dadatkovych abjomaŭ iranskaj nafty niehatyŭny dla katyrovak. «Adnak Iran chutčej zatarmozić adnaŭleńnie koštaŭ, čym praciśnie ceny nižej za biahučyja ŭzroŭni, — miarkuje Piharaŭ. — I zdarycca heta nie ŭ hetym hodzie, a ŭ nastupnym».
Kanstancin Simanaŭ papiaredžvaje, što maštabny vychad na suśvietny rynak iranskaj nafty moža pryvieści da najciažejšaha kryzisu ŭ APIEK za ŭvieś čas isnavańnia kartela i faktyčna pahražaje jaho isnavańniu.
«Pačałosia supraćstajańnie pamiž daŭnimi supiernikami (pryčym nie tolki ŭ APIEK), Iranam i Saudaŭskaj Aravijaj, — tłumačyć kiraŭnik FNEB. — Iran ledź nie štodnia zajaŭlaje pra svaje płany pa naroščvańni zdabyčy i ekspartu. U adkaz na heta SA stavić całkam realnyja rekordy ŭ vytvorčaści i pastaŭkach nafty».
Tak, u červieni zdabyča ŭ Saudaŭskaj Aravii składała 10,564 młn barelaŭ u sutki, što źjaŭlajecca histaryčnym maksimumam. Ekspart nafty z SA ŭ červieni vyras na 6,19% i skłaŭ 7,37 młn barelaŭ u dzień.
Pa słovach Simanava, niezrazumieła, jak APIEK maje namier rašać hetuju situacyju, jakaja ŭ pierśpiektyvie moža źniščyć sam instytut kvot kartela, i heta budzie aznačać kaniec APIEK.
