Tak vyhladaje hramadskaja prybiralnia ŭ Tokia. Skryn ź videa CBSMornings / YouTube
Technałahičnaść japonskich prybiralniaŭ nie raz stanaviłasia pradmietam aniekdotaŭ. Kožny, chto pabyvaŭ u hetaj krainie, z zachapleńniem raspaviadaje pra ich čyściniu, jakaja kantrastuje sa stanam takich miescaŭ u Jeŭropie.
Hramadskija prybiralni ŭ japonskich haradach možna znajści paŭsiul. Jany zvyčajna paznačany śpiecyjalnymi šyldami, i jany biaspłatnyja. Vy možacie imi skarystacca ŭ parkach, na vulicach i płoščach, na stancyjach mietro, u handlovych centrach, ofisnych budynkach, chramach. Ich prybirańniem zajmajucca pryvatnyja kampanii. Ale tam mała što prybirać: hetyja pamiaškańni zaŭsiody biezdakorna vyhladajuć i nikoli (u adroźnieńnie ad Jeŭropy) nie byvajuć raźbityja ci razmalavanyja. Taki ž vyhlad majuć prybiralni ŭ ciahnikach.
Jak piša Le Monde, kłopat ab čyścini i hihijenie — častka mientalitetu japonca. Hetamu vučać z samaha rańniaha dziacinstva. Japonskija chłopčyki i dziaŭčatki ŭ pačatkovaj i siaredniaj škołach (jak u dziaržaŭnych, tak i pryvatnych) čyściać školnyja prybiralni. I heta (jak i myćcio voknaŭ, pryborka kłasa) nie ličycca pakarańniem, a razhladajecca jak pieršačarhovy ŭdzieł u absłuhoŭvańni ŭstanovy. Prybirańnie tam uvachodzić u štodzionny raskład zaniatkaŭ.
Šmat chto sa starejšaha pakaleńnia biełarusaŭ moža pryhadać, jak u savieckaj škole dzieci taksama brali ŭdzieł u prybirańni kłasaŭ i škoły. Ale, pa-pieršaje, na tualety heta nie raspaŭsiudžvałasia, a pa-druhoje, u savieckaj turemnaj sistemie ludziej pryvučali da tabujavańnia prybirańnia tualetaŭ.
Jak piša BBC, zvyčka da čyścini ŭ japoncaŭ zdaŭna. Pieršy anhličanin — marachod Uił Adams, jaki stupiŭ na ziamlu Japonii ŭ 1600 hodzie, adznačaŭ, što «pradstaŭniki arystakratyi byli vyklučna achajnyja», kanalizacyja była va ŭzornym paradku, a ŭ prybiralniach kuryli aramaty, tady jak vulicy anhlijskich haradoŭ taho času «časta byvali zavalenyja ekskremientami».
Čyścinia — važnaja častka staražytnaj relihii japoncaŭ, sintaizmu. Adna z hałoŭnych kancepcyj u sintaiźmie — kiehary (zabrudžvańnie, apahanieńnie), procipastaŭlenaje čyścini. Kab paźbiehnuć kiehary, patrebny častyja rytuały ačyščeńnia. Va ŭjaŭleńni japoncaŭ praktykavać čyściniu žyćciova važna, bo heta dapamahaje paźbiehnuć biedstvaŭ dla ŭsiaho hramadstva.
Čyścinia — taksama važnaje paniaćcie ŭ budyźmie, jaki pryjšoŭ na japonskija ziemli ŭ VI stahodździ. A ŭ dzen-budyźmie, jaki pačaŭ raspaŭsiudžvacca ŭ XII—XIII stahodździach, takija štodzionnyja spravy, jak pryhatavańnie ježy i prybirańnie, ličacca duchoŭnymi praktykavańniami, roŭnymi miedytacyi.
U internecie možna znajści zachaplalnyja apisańni hramadskich prybiralniaŭ Japonii. Ich asnaščeńnie nie pierastaje ździŭlać: siaduška z padahrevam, bide z sušyłkaj ciopłym pavietram, aŭtamatyčny źliŭ i ačystka čašy ŭnitaza, sušyłki dla ruk i abstalavańnie dla ludziej z abmiežavanymi mahčymaściami. Kali vy saromiejeciesia hukaŭ svajho cieła, to možacie nacisnuć sensar, i pamiaškańnie napoŭnicca muzykaj. U prybiralniach navat praduhledžanyja kresły dla dziaciej da 3-ch hadoŭ. Pakul mama spraŭlaje patrebu, małyš siadzić pobač pad jaje nahladam.
U apošnija hady niekatoryja hramadskija prybiralni nabyli novaje abličča i stali «śviaciliščami miru i hihijeny». Značnyja źmieny adbylisia napiaredadni Alimpijskich hulniaŭ 2021 hoda ŭ Tokia. U toj čas viadomyja japonskija architektary adkazvali za pieraŭtvareńnie abličča hetych hramadskich miescaŭ.
Adnoj z navinak, jakaja ździviła ŭsich, stała prybiralnia ŭ sadzie Johi Fukamaci (Yoyogi Fukamachi) — nievialiki šklany budynak z prazrystymi ścienami, jakija traciać prazrystaść, kali zakryć pamiaškańnie znutry.
Prazrystaja prybiralnia ŭ sadzie Johi Fukamaci ŭ Tokia. Skryn videa JapanGo / YouTube
Jak adznačajuć aŭtary artykuła ŭ Le Monde, Japonija imkniecca prademanstravać astatniamu śvietu, što hramadskija prybiralni mohuć stać miescami adpačynku ŭ poŭnym sensie hetaha słova i navat častkaju novaha «haradskoha šyku».
U toj ža čas u śviecie, pavodle danych Suśvietnaj arhanizacyi achovy zdaroŭja za 2023 hod, 3,5 miljarda čałaviek praciahvajuć žyć bieź minimalnych hihijeničnych vyhod. Z takoj pierśpiektyvy padajecca małaimaviernym chutkaje raspaŭsiudžańnie hetaj častki japonskaj kultury, jak heta adbyłosia z manhaj ci sušy. Ź inšaha boku, mahčyma, što prykład Japonii padšturchnie bahatyja krainy palepšyć svaje hramadskija prybiralni jak z punkta hledžańnia kolkaści, tak i čyścini.
Čytajcie jašče:
Kraina ŭzychodziačaha porna: jak japonskaja pornaindustryja vychodzić ź cieniu
Dziakujučy hetamu vynachodnictvu možna spać prosta ŭ ofisie
Japonija moža stać piataj krainaj, jakaja paśpiachova zapuściła misiju na Miesiac
