Treba skazać, što heta vielmi redki kirunak tvorčaści. U Hrodzienskaj vobłaści, naprykład, takich majstroŭ bolš niama. Mabyć, heta z-za niezvyčajnaj śpiecyfiki hetaj spravy, da taho ž i popyt na ich jašče nie vielmi šyroki. I ŭsio ž da padobnych aksiesuaraŭ pastupova źjaŭlajecca cikavaść.
Jak raskazała sama majstrycha, hałoŭnym šturškom da hetaj spravy pasłužyła susiedstva ź viadomaj siadzibaj Ahinskaha. Paśla maštabnaha ramontu, jaki praciahvaŭsia niekalki hadoŭ, siadzibny kompleks całkam adnaviŭsia. Tut stali prachodzić bali, fiestyvali, imprezy, jakija adpaviadali minułaj eposie.
U Domie ramiostvaŭ prapanavali dapoŭnić staradaŭnija kaściumy pryhožymi parasonami, jakija taksama suhučnyja tym časam i tamu ładu žyćcia. Takim čynam śpiecyjalna dla muzieja było vyrablena vosiem roznakalarovych aksiesuaraŭ — u ton šlachieckamu adzieńniu.
Jašče kala dziasiatka parasonaŭ raźjechalisia pa śviecie. Adzin nabyŭ staličny fotasałon, dva prydbali siostry ź Izraila, jakija haściavali ŭ Zaleśsi, jašče adzin staŭ padarunkam ad babuli na viasielle ŭnučcy, što žyvie ŭ ZŠA, jašče adzin parason pajechaŭ u daloki rasijski Chabaraŭsk. Majuć taki parason i biełaruskija modnicy.
Darečy, i sami rabotniki doma ramiostvaŭ biaruć ich padčas letnich pajezdak na fiestyvali i kirmašy. Pryhožy parason abaviazkova pryciahvaje ŭvahu da paviljona, u jakim jašče mohuć prapanavać i inšyja vyraby zaleskich majstroŭ: sałomku, vyšyŭku, kieramiku, viazanyja cacki. Pa słovach Niny, jana takich parasonaŭ jašče nikoli na kirmašach nie bačyła.
«Jak vy zaŭvažyli, amal kožny parason maje svoj admietny ŭzor. Mnie, naprykład, vielmi padabajecca ŭzor z kvietkaj u centry, pialostki jakoj viazanyja ažurnaj kletkaj. Takich parasonaŭ u majoj kalekcyi niekalki.
Kali vyznačać samy papularny koler, to bolšaść addajuć pieravahu biełamu, ja jaho taksama lublu, bieły parason stvaraje asablivuju lohkaść, piaščotu», — zaŭvažaje surazmoŭca.
U spravie «chendmejd», ci prosta ručnoha majsterstva, składana abyści bokam pytańnie: jak ža pačałosia zachapleńnie nitkami? Akazałasia — ź dziacinstva.
Jak niekatoryja tvorčyja asoby śpiavajuć ci malujuć kolki siabie pamiatajuć, tak i Nina pačała pracavać rukami z pačatkovaj škoły. Śpiarša maci navučyła viazać na śpicach, potym siastra pryvučyła da kručka. Akazałasia, nie darma. Navyki stali nie tolki chobi, ale i prafiesijnaj spravaj.
Pieršy parason dobra pamiataje, bo jon byŭ zrobleny na staroj asnovie i chutka złamaŭsia. Z taje pary ŭ chod iduć tolki novyja kanstrukcyi. Kuplajecca parason, zdymajecca tkanina, a zamiest jaje prykładajecca ažurny kupał. Zrazumieła, što takija parasony nie aŭtamaty i isnujuć, što nazyvajecca, «u poŭny rost». Ale dla ich vybirajucca mienšyja kanstrukcyi.
«Vyrab adnaho parasona zajmaje bolš za tydzień, kali tolki hetym zajmacca. Zatym treba azdobić kraj karunkami, jakich patrabujecca da piaci mietraŭ. U samoj asnovie pieravažna karystajusia akryłavymi nitkami słonimskaj fabryki. Hety materyjał ełastyčny, miakki, jon lahčej myjecca.
Taksama viazała i z bavaŭnianych nitak, a niadaŭna pasprabavała lon. Taki parason vyhladaje pryhoža, ale nieviadoma, nakolki jon praktyčny, bo nitka ciažejšaja i moža ź ciaham času złamać mietaličnuju kanstrukcyju. Tym nie mienš, takija parasony ŭ trendzie», — raskazvaje Nina.
Jana ličyć, što raspracavanaja linija aprabavanaja i maje padmurak dla dalejšaha raźvićcia. Ciapier Dom ramiostvaŭ rychtujecca da ŭdziełu ŭ čarhovym Respublikanskim fiestyvali nacyjanalnych kultur, jaki adbudziecca ŭ červieni.
Miarkujecca, što razam ź inšymi tvorami dekaratyŭnaha-prykładnoha mastactva ŭ ekspazicyi buduć prysutničać i pryhožyja parasony ad Niny Kieńko. Majstrycha źbirajecca pačać pracu nad imi ŭ sakaviku.
Historyja śviedčyć, što ŭ Kitai hety aksiesuar stali vykarystoŭvać u XI stahodździ. Parasony rabili z papiery, nasyčanaj voskam. A voś pałatnianyja parasony pieršymi źjavilisia ŭ Francyi ŭ XVII stahodździ: jany abaraniali ad sonca i atrymali adpaviednuju nazvu — «parasol», što aznačaje «suprać sonca». Kanstrukcyja rabiłasia z kitavaha vusa, asnovu składali šoŭk, aksamit, tafta i karunki, upryhožvali ich paŭlinavyja piory, kaštoŭnyja kamiani. Heta byli pradmiety raskošy.
A voś naš siońniašni parason, jaki vyratuje ad daždžu, prapanavaŭ anhličanin Džon Chienviej u 1772 hodzie. U jakaści pakryćcia jon užyŭ ščylnuju tkaninu i chadziŭ ź im pa Łondanie pad daždžom. Napačatku XIX stahodździa taki parason taksama atrymaŭ šyrokaje raspaŭsiudžvańnie ŭ Jeŭropie. Na praciahu XX stahodździa kanstrukcyja jaho pastajanna ŭdaskanalvałasia, jon stanaviŭsia bolš lohkim i kampaktnym, z aŭtamatyčnym miechanizmam.
Čytajcie taksama:
«Uražvajuć svajoj realistyčnaściu». Žančyna z-pad Baranavič stvaraje dzivosnyja interjernyja lalki
U vioscy pad Rahačovam adradžajuć tradycyju pieradkaladnaha ŭpryhažeńnia chaty sałamianymi pavukami
Žančyna z Baranavičaŭ kinuła pracu ŭ škole i stała zarablać na tyldach
