U minułyja tydni my nazirali paskoranaje raźvićcio padziejaŭ u Biełarusi i vakoł Biełarusi.
Milinkievič dvojčy pierachapiŭ palityčnuju inicyjatyvu. Spačatku — va ŭłady. Jon nakiravaŭ Alaksandru Łukašenku list z prapanovaj vykarystać patencyjał biełaruskaj apazycyi dla ŭmacavańnia biełaruskaj niezaležnaści i ekanomiki, najpierš, dla palapšeńnia adnosinaŭ z Zachadam.
«Tamu voś užo niekalki dzion dziaržaŭnaja prapahanda navat nia viedaje, jak adreahavać. Maŭčyć», – adznačaje žurnalistka Śviatłana Kalinkina.
Ź inšaha boku, Milinkievič rezka admiežavaŭsia ad partyjnaj apazycyi, admoviŭšysia ad udziełu ŭ Kanhresie demakratyčnych siłaŭ. «Skirujma namahańni na biełaruski Dzień Voli», — zajaviŭ jon. Hetaja zajava efektna hladziełasia na fonie taho, što Milinkievič adziny ź lideraŭ apazycyi navažyŭsia pryjści na valancinaŭskaje šeście «Maładoha frontu». Na internet‑sajtach aktyvisty sustreli hety krok Milinkieviča entuzijazmam.
Milinkievič daŭ niekalki syhnałaŭ. Pieršy – dziaržaŭnamu aparatu: jon partnior, hatovy da kanstruktyŭnaj pracy. Druhi — Zachadu: jon zdolny analizavać sytuacyju, prymać nieardynarnyja rašeńni. Treci — ciapier — Płoščy. Piša Alaksandar Fiaduta.
Ekanamičnaja sytuacyja parypvaje — inflacyjny cisk uzmacniŭsia, ceny rastuć, ekanamičnyja čakańni pahoršylisia, handlovyja vojny z Rasiejaj nie ścichajuć: na «nieisnujučaj miažy» znoŭ vyciahnulisia čerhi aŭtamabilaŭ.
U palityčnym sensie praciahvajecca napaŭadliha. Kali zachady zapałochvańnia nie padziejničali, z šeściem moładzi 14 lutaha prosta źmirylisia. Maładafrontaŭcaŭ aryštavali, paśla vypuścili, kab nia množyć palitviaźniaŭ. Tut by raniejšych niejak vypuścić, nie zhubiŭšy abličča. Vypuści ich — a raptam jany zusim strach straciać? Usia hetaja adliha — hulnia na publiku. Pakul idealahičnaja vertykal i palityčnaja palicyja isnujuć, nijakich źmienaŭ nia moža być. Ale, ale, ale...
Praciahvaje rezka, časam niečakana rezka, źmianiacca mižnarodny kantekst. Nikoli adnosiny Biełarusi j Rasiei nie byli takimi kiepskimi, jak siońnia. Nikoli Zachad nie prajaŭlaŭ takoj vyraznaj — z hrašovym ekvivalentam (prapanovy Eŭrasajuzu Łukašenku i h.d.) — zacikaŭlenaści ŭ Biełarusi. Pryčym klučom da cikavaści akazałasia taja samaja, zdavałasia, adviečnaja achilesava piata Biełarusi — enerharesursy.
Rasieja intensyfikuje — ci, prynamsi, robić vyhlad, što intensyfikuje — pabudovu naftapravodu ŭ abychod Biełarusi, koštam dva miljardy dalaraŭ. Navat nie źbirajecca ramantavać trubu «Družby».
Łukašenka nastojliva pravakuje Maskvu, kab jana pieršaj razarvała sajuznuju damovu.
Zachad, najpierš ZŠA, deklarujuć adkryta padtrymać prajekty asłableńnia zaležnaści Litvy, Biełarusi, Ukrainy ad Rasiei. Šlacham investycyj u enerhaaščadžeńnie, enerhavypracoŭku i vybudovu naftahazavaha Bałta‑Čarnamorskaha kalektara. Hetaja tema ŭźnimajecca na pieramovach Čejni z Adamkusam u Vašynhtonie. Adamkus u sieradu zajaviŭ, što «Litva, Biełaruś i Ŭkraina skinuć enerhietyčnuju daminacyju Maskvy». Rychtujecca vizyt Łukašenki ŭ Kijeŭ. Viarchoŭnaja Rada Ŭkrainy prymaje pastanovu, jakaja zabaraniaje pryvatyzacyju enerhatranspartnaj systemy (čytaj, Rasiejaj), pryčym adzinahałosna, z udziełam rehijanałaŭ, kamunistaŭ i aranžavych.
«Litva, Biełaruś, Ukraina» — hetaja repradukcyja Vialikaha Kniastva Litoŭskaha.
Eŭrapiejcy navypieradki prapanujuć Biełarusi ruku dapamohu dla paratunku ad rasiejskaje zaležnaści.
Pucin, hety miadźviedź u kramie z parcalanaju, svaimi enerhietyčnymi vojnami i pramovami kštałtu miunchenskaj zdoleŭ napałochać navat tych, chto daŭno ničoha nie bajaŭsia.
Usie raniejšyja kanflikty Łukašenki z Maskvoj skančalisia prymireńniem i lahičnym praciaham represiŭnaj palityki ŭnutry krainy. Ciapier źmianiłasia adna važnaja akaličnaść. Nie pazycyja Maskvy — pazycyja Vašynhtona j Bruselu. Jany, napałochanyja pavodzinami Maskvy, hatovyja, zdajecca, investavać vialikija hrošy ŭ vyviadzieńnie Ŭschodniaj Eŭropy z enerhietyčnaj zaležnaści.
Mienavita heta ŭpieršyniu za doŭni čas robić palityčny vybar Biełarusi niapeŭnym. RB ślazam nia vieryć. RB vieryć hrošam.
Łukašenka zaŭždy addavaŭ pieravahu tym rašeńniam, jakija viaduć da ŭmacavańnia jahonaj ułady. Heta była adzinaja kanstanta jahonaj palityki.
Z adnaho boku, vypadzieńnie Biełarusi ź planaŭ uschodnieeŭrapiejskaha kalektaru, čarhovaje, słovami Dubaŭca, «vykł» zamiest «VKŁ», bje pa hetym prajekcie, i raniej Rasieja za takija «pieramohi» ščodra płaciła. Ź inšaha boku, siońniašniaja Rasieja nie padajecca hatovaju płacić, elementarna trymać abiacańni, a vypadzieńnie Biełarusi paprostu ŭzmacniaje značeńnie Polščy jak łučva ŭ kalektary miž Bałtyjaj i Ŭkrainaj, ale nie naniasie fatalnaje škody idejam perpendykularnych enerhietyčnych kamunikacyj. Tym časam jak Łukašenka paśla finalizacyi kalektara vakoł Biełarusi zastaniecca ŭ bieznadziejnaj adzinocie z Maskvoj.
Z druhoha boku, vybar ekanamičnaha razryvu z Rasiejaj niepaźbiežna pryviadzie z časam da pieraaryjentacyi z Venesuełaŭ na Eŭropu i nieŭniknionaj kaliści źmieny kulturnaj palityki i palityčnaj systemy.
Milinkievič słušna robić, prapanujučy A.Łukašenku svaje pasłuhi pa łabiravańni enerhietyčnaje i ahulnaekanamičnaje supracy z Eŭropaj. Navat kali ŭ karotkaterminovaj perspektyvie heta pryviadzie da ŭzmacnieńnia pazycyj A.Łukašenki, takaja supraca adpaviadaje doŭhaterminovym intaresam Biełarusi, i budzie ŭ siarednieterminovaj perspektyvie katalizavać praces pieratvareńnia Biełarusi ŭ eŭrapiejskuju nacyju.
Symptomam ekanamičnaha vybaru Łukašenki, paradaksalna, stanie los palitviaźniaŭ.
Takoje ŭražańnie, što Łukašenka vahajecca, vybirajučy z adnolkava nieprymalnych dla jaho varyjantaŭ. Jamu b chaciełasia «astyć» i ŭvajści ŭ adnu raku dvojčy. «Voś vam Biełaruś. Chočacie, darma, tolki nia ciśnicie nas... A my ž raźličvali, my ilhoty vam davali pad hety hazapravod, mierkavali, što vy nam choć za tranzyt potym zapłacicie. Ja dumaju, našto ja heta zrabiŭ. A ja ž dumaŭ, što my svaje ludzi. Siońnia Biełaruś jana faktyčna ŭ składzie Rasiei. Bolš, čym u składzie Rasiei. Tamu što tut ruskamu čałavieku našmat lepš, čym u samoj Rasiei ŭ mnohich miescach», — apłakvaŭ adychodziačuju systemu Łukašenka ŭ hutarcy z Prachanavym (jaki zapis taje hutarki, padobna, banalna pradaŭ radyjo «Recha Maskvy»). Kapitulacyi ŭ handlovych vojnach (cukrovaj, piŭnoj, investycyjnaj) — tyja samyja syhnały hatoŭnaści adkrucić strełki nazad.
Milinkievič nastojvaje, što siońnia adzinaja mahčymaść dla hramadztva paŭpłyvać na palityčny vybar — udzieł u masavych akcyjach, takich jak Dzień Voli. «Kab nie pražyvać vyklučanaje žyćcio ŭ vyklučanaj krainie», jak pisaŭ Siarhiej Dubaviec.
