Dniami ŭ Rajoŭcy
Praz kožnyja dva-try tydni ja ježdžu da baćkoŭ na viosku. Imklivaje žyćcio Miensku mnie padabajecca. Ale ad jaho zvyčajna stamlajeśsia, i najlepšy sposab pazbavicca stomlenaści — heta źjechać u rodnuju Rajoŭku, na Maładečanščynu.
U biełaruskim radyjo šmat uvahi nadajecca prablemam rehijonaŭ. U paviedamleńniach ź miescaŭ hučać tryvožnyja notki: niama čym karmić kałhasnuju žyviołu, nie chapaje karmoŭ, niama čym siejać, staraja technika. Maich adnaviaskoŭcaŭ takaja prablema nie chvaluje, i nie tamu, što im usio roŭna, ale ź inšaj pryčyny.
U našaj vioscy nikoli nie było kałhasu ci saŭhasu. Sto dva hady tamu panam Hryharovičam tut była pabudavanaja kardonnaja fabryka, jakaja i da hetaha času funkcyjanuje. Praŭda, ciapier jaje zakranuli prablemy, charakternyja dla ŭsioj biełaruskaj rečaisnaści, ale ž žyćcio ŭ vioscy vyhodna roźnicca ad kałhasna-saŭhasnaha. Niama mizernych zarobkaŭ, niama niščymnicy, niama adviečnaj prablemy kałhaśnikaŭ, jak sustreć pasiaŭnuju. Isnavańnie fabryki, praca na joj, narmalnyja zarobki strymlivajuć stareńnie vioski, u nas jašče dastatkova moładzi, jakaja stała žyvie tut i nie imkniecca pakinuć Rajoŭku ŭ pošukach lepšaj doli. Mienavita da nas starajucca pierabracca žychary susiednich viosačak, jakija nasycilisia pa samaje horła svaim kałhasnym žyćciom.
Adna fabryka, kaniečnie, nie prakormić, tamu viaskoŭcy trymajuć žyviołu: karoŭ, koniej, aviečak, koz. Abaviazkova na kožnym padvorku — parsiučki i kury. Heta svaja žyvioła. I viaskoviec kaśćmi laža, ale zrobić tak, kab žyvioła była nakormlenaja. Niachaj uletku jon skradzie, ryzykujučy atrymać vialiki štraf ad hojsajučaha na “haziku” pa paletkach ahranoma, karmy ŭ susiednim kałhasie, ale jahonaja skacina budzie sytaja.
Na hetyja vychodnyja ja źbiraŭsia dapamahčy baćkam pa haspadarcy. Śniežnaje pokryva, što zasłała biełaruskija paletki ŭ noč z čaćviarha na piatnicu, pierakreśliła maje plany, ale ž baćki čakali, i ja pajechaŭ da ich. Uviečary, sabraŭšysia za stałom, dzielimsia navinami, ja raspaviadaju pra haradzkoje žyćcio, baćki pierakazvajuć apošnija miascovyja naviny: chtości adyšoŭ u lepšy śviet, chtości ažaniŭsia, taho vyhnali z pracy za pjanstva. Paviedamili navinu, jakaja ździviła i ŭzrušyła: u susiedniaj vioscy začyniłasia kałhasnaja ferma, bo tam nie zastałosia nivodnaj karovy. Dažylisia. A našyja ludzi, adpracavaŭšy dzień na fabrycy, vychodziać na harodčyki, paradkujuć majno i rychtujucca da asnoŭnych rabot. Hledziačy na ich, vierycca, što ŭsie niahody buduć pieraadolenyja. I pieraadolenyja tolki ŭłasnaj pracaj.
Aleh Rajaviec
